Nhiều dự án khởi nghiệp sáng tạo của sinh viên trong trường đại học đã đưa ra những giải pháp hữu hiệu nhằm bảo vệ môi trường và nhận được sự quan tâm của đông đảo sinh viên, nhà trường, nhà đầu tư. Những dự án này vừa giúp các bạn trẻ nâng cao nhận thức, vừa là cơ hội để người trẻ khởi nghiệp với mục đích xây dựng thói quen bảo vệ môi trường, nâng cao nhận thức trong cộng đồng.
Lan tỏa lối sống xanh từ trường học
Trao đổi với phóng viên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, đại diện Trường Đại học FPT cho biết: “Tại Trường Đại học FPT, bảo vệ môi trường không chỉ là hoạt động tuyên truyền, mà còn là một phần quan trọng trong triết lý giáo dục và sự phát triển bền vững của nhà trường. Trong chương trình giảng dạy một số môn học như: Trải nghiệm khởi nghiệp, Quản trị kinh doanh, Công nghệ thông tin… thầy, cô thường xuyên khuyến khích sinh viên xây dựng các dự án hướng đến mô hình kinh tế tuần hoàn, bảo vệ môi trường và phát triển bền vững.
Ngoài ra, nhà trường đưa ra mục tiêu xây dựng khuôn viên trường học xanh - sạch - đẹp, thúc đẩy văn hóa sống xanh của sinh viên, thông qua các hoạt động cụ thể như: “Ngày hội đổi rác lấy quà”, “Ngày hội đổi nhựa lấy cây”, phân loại rác tại nguồn, sử dụng năng lượng tái tạo và hạn chế rác thải nhựa, các chiến dịch làm sạch môi trường, gây quỹ bảo vệ thiên nhiên.
Bên cạnh đó, các cuộc thi sáng tạo khởi nghiệp của nhà trường luôn có chủ đề về bảo vệ môi trường nhằm giúp sinh viên phát triển các giải pháp bền vững, ứng dụng công nghệ vào giảm thiểu rác thải, từ nâng cao nhận thức đến hành động cụ thể.
Thông qua những hoạt động bổ ích này, nhà trường mong muốn trang bị kiến thức và giúp các em hình thành tư duy trách nhiệm với xã hội, chủ động tìm kiếm giải pháp thực tiễn để bảo vệ môi trường”.
Đại diện Trường Đại học FPT tự hào khi nhắc đến các phong trào của nhà trường: “Sinh viên nhà trường hưởng ứng mạnh mẽ, tích cực tham gia các hoạt động nghiên cứu, sáng tạo, nhằm tìm ra mô hình bảo vệ môi trường.
Vào tháng 6/2024, chiến dịch “Post A Tree” (trồng cây xanh chỉ bằng một bài post) của các em sinh viên đã thu hút được 249 bài đăng tải trên mạng xã hội và có 102 cây xanh được trồng tại Vườn quốc gia Tà Đùng (tỉnh Đắk Nông)”.

Cùng chia sẻ về vấn đề bảo vệ môi trường, Tiến sĩ Mai Đức Toàn - Giám đốc Trung tâm Tuyển sinh - Truyền thông (Trường Đại học Gia Định) chia sẻ: “Bảo vệ môi trường không chỉ là trách nhiệm, mà còn là một trong những điều mà Trường Đại học Gia Định hướng đến trong công tác giáo dục và đào tạo. Nhà trường tích cực tuyên truyền về môi trường thông qua nhiều hình thức như: các buổi tọa đàm, hội thảo chuyên đề, chiến dịch truyền thông trên các kênh online và offline, các hoạt động thực tế giúp sinh viên nâng cao nhận thức và hành động vì môi trường.
Ngoài ra, nhà trường cũng đưa nội dung giáo dục về bảo vệ môi trường vào chương trình giảng dạy, giúp sinh viên vừa hiểu lý thuyết vừa biết cách áp dụng vào thực tế. Với mong muốn lan tỏa lối sống xanh trong cộng đồng sinh viên, nhà trường có khuyến khích các em tham gia phong trào giảm thiểu rác thải nhựa trong khuôn viên trường học.
Cụ thể, nhà trường tổ chức các chiến dịch tuyên truyền về tác hại của nhựa dùng một lần, khuyến khích sinh viên sử dụng bình nước cá nhân, túi vải thay thế túi nilon và hộp đựng thực phẩm thân thiện với môi trường. Ngoài ra, các cuộc thi sáng tạo từ rác tái chế, hội thảo về lối sống xanh cũng được tổ chức thường xuyên nhằm lan tỏa tinh thần bảo vệ môi trường.
Những nỗ lực này, không chỉ giúp giảm lượng rác thải nhựa mà còn tạo ra một môi trường học tập lành mạnh, giúp sinh viên hình thành ý thức trách nhiệm với cộng đồng và giữ gìn cảnh quan thiên nhiên”.
Thầy Mai Đức Toàn cho biết thêm, những hoạt động về bảo vệ môi trường thu hút sự tham gia tích cực của sinh viên và được chia sẻ rộng rãi trên mạng xã hội, tạo hiệu ứng tích cực trong cộng đồng. Điều này cho thấy, ý thức bảo vệ môi trường không dừng lại ở lý thuyết mà còn được lan tỏa, truyền cảm hứng đến nhiều người xung quanh, góp phần nâng cao nhận thức chung của toàn xã hội.
Một trong những chương trình có thể kể đến là thu gom “Chai nhựa tái sinh - Hành trình tiếp nối”. Đây là chương trình trực tiếp thu gom chai nhựa/lon đã qua sử dụng. Đồng thời, sinh viên sẽ tạo các video với chủ đề “Bảo vệ môi trường bắt đầu từ việc xây dựng và duy trì thói quen thu gom - phân loại - gửi đi tái chế rác thải nhựa”.
Hoạt động này giúp sinh viên hiểu rõ về vòng đời của rác thải nhựa, ý nghĩa của việc tái chế và giảm thiểu ô nhiễm môi trường. Không chỉ vậy, các em được tham gia trực tiếp vào quá trình tái chế, biến rác thải thành tài nguyên có ích, giúp lan tỏa mạnh mẽ thông điệp sống xanh, bảo vệ môi trường.

Nhiều dự án xanh bảo vệ môi trường
Để nâng cao nhận thức và hành động vì môi trường, các cơ sở giáo dục đại học không chỉ đẩy mạnh các hoạt động tuyên truyền mà còn khuyến khích sinh viên tham gia trực tiếp vào các dự án thực tiễn. Thông qua đó, các em sẽ nhận thức rõ ràng về tầm quan trọng của việc bảo vệ môi trường, đồng thời thúc đẩy hiện thực hóa ý tưởng khởi nghiệp vì cuộc sống xanh.
Đại diện dự án khởi nghiệp “Thrift Shop” bảo vệ môi trường, nữ sinh Trịnh Trâm (sinh viên năm 3, Trường Đại học FPT) chia sẻ: “Ngành công nghiệp thời trang được xem là một trong những ngành gây ô nhiễm nhất thế giới, đặc biệt là thời trang nhanh. Ngày nay, nhu cầu mua sắm của giới trẻ không ngừng gia tăng. Tuy nhiên, thực tế cho thấy có nhiều người chỉ sử dụng trang phục 1-2 lần rồi bỏ, trong khi món đồ vẫn còn giá trị sử dụng. Điều này không chỉ gây lãng phí mà còn gây ra các vấn đề về ô nhiễm môi trường.
Từ thực tế, tôi đã hình thành ý tưởng và đưa ra dự án “Thrift Shop”. Đây là một nền tảng thanh lý ký gửi quần áo, giúp kết nối người muốn “dọn tủ” với người có nhu cầu mua sắm đồ secondhand chất lượng. Khi tham gia vào dự án “Thrift Shop”, khách hàng vừa giúp giảm thiểu rác thải, bảo vệ môi trường vừa tiết kiệm tài nguyên nước và năng lượng sản xuất.
Cách này giúp kéo dài tuổi thọ của sản phẩm thời trang, tối ưu công năng sử dụng quần áo, phụ kiện, đồng thời đưa món đồ đến với đúng người cần. Đối với cộng đồng, “Thrift Shop” không chỉ thúc đẩy thói quen tiêu dùng bền vững mà còn khuyến khích mọi người lựa chọn thời trang thông minh, ưu tiên tái sử dụng.
Tôi hy vọng, nền tảng này sẽ góp phần thay đổi cách nhìn nhận về thời trang trang, giúp mọi người cùng hướng đến tương lai bền vững hơn, xanh hơn và ý nghĩa hơn”.

Bên cạnh đó, nhóm sinh viên Trường Đại học FPT phân hiệu Cần Thơ cũng để lại ấn tượng mạnh mẽ với dự án “Unison” - tái chế bìa carton thành những chiếc đèn trang trí nghệ thuật, mang đậm dấu ấn cá nhân và thân thiện với môi trường.
Đại diện nhóm “Unison” chia sẻ: “Đây là dự án hướng đến việc sản xuất đèn trang trí từ vật liệu tái chế, đồng thời nâng cao nhận thức về ứng dụng các sản phẩm thân thiện với môi trường vào trong đời sống. Hiện tại, sản phẩm của nhóm được nhiều resort, khu nghỉ dưỡng quan tâm nhờ tính thân thiện với môi trường cùng thiết kế độc đáo.
Mặc dù, trong quá trình phát triển sản phẩm, “Unison” gặp nhiều thách thức về tài chính, chất liệu, đặc biệt khó khăn trong việc tìm kiếm nguồn bìa carton chất lượng cao để đảm bảo tính bền vững của sản phẩm. Tuy nhiên, với sự cố gắng và mong muốn cùng chung tay bảo vệ môi trường, cả nhóm đã không ngừng tìm hiểu và hoàn thiện sản phẩm”.

Đại diện nhóm “Unison”, nữ sinh Nguyễn Thùy Linh (sinh viên năm 4, Trường Đại học FPT) bày tỏ: “Tôi tin rằng, sự thay đổi bắt đầu từ những điều nhỏ bé như: việc tái sử dụng một món đồ, lựa chọn sản phẩm thân thiện với môi trường, chia sẻ một câu chuyện về thiên nhiên... Khi những hành động này được lan tỏa sẽ tạo thành thói quen, sự thay đổi lớn trong xã hội. Tôi hy vọng, việc yêu thiên nhiên, hành động bảo vệ môi trường không chỉ là sự lựa chọn, mà là lối sống của mỗi người”.