Theo thống kê của Bộ Giáo dục, sau hai năm thực hiện mạnh mẽ việc giao tự chủ tuyển sinh cho các trường đại học, năm 2022 có đến 20 phương thức tuyển sinh được áp dụng.
Năm nay, có thí sinh đạt 30 điểm vẫn trượt đại học bằng xét tuyển học bạ cho thấy sự rối loạn về phương thức tuyển sinh.
Đạt 30 điểm vẫn trượt đại học bằng xét tuyển học bạ
Trường Đại học Văn hóa Hà Nội công bố điểm chuẩn trúng tuyển theo phương thức xét học bạ của 20 ngành học. [1]
Theo đó, có ba ngành có mức điểm 30,5 gồm: Báo chí, Luật và Quản trị dịch vụ du lịch - lữ hành. Chuyên ngành Văn hóa truyền thông cũng có điểm chuẩn 30. So với năm 2021, điểm chuẩn phương thức này tăng cao nhất là 3 điểm.
Được biết, có 2 lí do khiến điểm chuẩn tăng mức vượt trần 30 đó là: những thí sinh đoạt giải học sinh giỏi quốc gia, cấp tỉnh, có chứng chỉ tiếng Anh quốc tế, trường chuyên... được cộng từ 3 - 10 điểm vào điểm xét tuyển và điểm học bạ của thí sinh tăng.
 |
Thí sinh đạt 30 điểm theo phương thức học bạ vẫn trượt một số ngành của Đại học Văn hóa Hà Nội. (Ảnh: Cao Nguyên) |
Năm nay, phương thức xét điểm học bạ tăng "phi mã" so với những năm trước. Trước đó, ngày 30/6, Trường Đại học Cần Thơ công bố điểm chuẩn các ngành xét tuyển điểm học bạ.
Điểm chuẩn trúng tuyển vào các ngành bằng phương thức 3 dao động từ 19,50 đến 29,25 điểm. Trong đó, các ngành có điểm trúng tuyển 29,25 gồm: Tài chính – Ngân hàng; Kinh doanh Quốc tế, Marketing, Công nghệ thông tin. [2]
Ngày 3/7, Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Thành phố Hồ Chí Minh công bố điểm chuẩn trúng tuyển theo phương thức xét tuyển bằng học bạ, có 4 ngành lấy điểm chuẩn đến 29,75.
Ngày 4/7, Trường Đại học Thủy lợi công bố điểm chuẩn theo phương thức xét học bạ, các ngành có điểm chuẩn xét học bạ cao nhất là Quản trị kinh doanh; Kế toán; Thương mại điện tử; Logitics và quản lý chuỗi cung ứng với 26,50 điểm. [3]
Ngày 14/7, Học viện Hàng không Việt Nam thông báo kết quả xét học bạ, điểm chuẩn cao nhất là 27 điểm. [4]
Điểm học bạ và điểm thi chênh nhau thế nào?
Qua phân tích cho thấy, một số trường đại học lấy điểm chuẩn theo phương thức xét học bạ và điểm thi tốt nghiệp trung học phổ thông (hay điểm thi đánh giá năng lực) có sự chênh nhau khá nhiều.
Chẳng hạn, năm nay, 3 ngành Trường Đại học Văn hóa Hà Nội có mức điểm 30,5 gồm: Báo chí, Luật và Quản trị dịch vụ du lịch - lữ hành.
Còn năm 2021, điểm chuẩn trúng tuyển Trường Đại học Văn hóa Hà Nội theo phương thức lấy điểm thi tốt nghiệp trung học phổ thông cao nhất thuộc về ngành Quản trị dịch vụ du lịch và lưu hành với 27,3 điểm (khối C) và 26,3 điểm (khối D). [5]
Hay, năm 2022, Trường Đại học Kinh tế - Luật (Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh) công bố điểm chuẩn đại học chính quy theo phương thức xét tuyển thẳng học sinh giỏi nhất của các trường trung học phổ thông toàn quốc, có 2 ngành lấy mức điểm chuẩn 28,9 điểm.
Trong khi đó, thống kế cho thấy, Trường Đại học Kinh tế - Luật sử dụng phương thức 4 là xét tuyển dựa trên kết quả Kỳ thi Đánh giá năng lực năm 2022 của Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh có 29.115 hồ sơ đăng ký xét tuyển với 55.889 nguyện vọng.
Kỳ thi Đánh giá năng lực của Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh năm 2022 được tổ chức thành 02 đợt thi và Trường Đại học Kinh tế - Luật xét tuyển cả 02 đợt thi.
Điểm trung bình năm 2022 là 853 (tính theo thí sinh đủ điều kiện trúng tuyển), trong đó, điểm trung bình khối ngành Kinh tế là 843 điểm, khối ngành Kinh doanh & quản lý là 872 điểm và khối ngành Luật là 819 điểm. [6]
Một học sinh lớp 12 Trường Trung học phổ thông chuyên Trần Đại Nghĩa (Thành phố Hồ Chí Minh), là thủ khoa kỳ thi đánh giá năng lực đợt 1 năm 2022 do Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh tổ chức với số điểm 1.087/1.200. [7]
Tổng điểm kì thi đánh giá năng lực Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh là 1200 điểm. Thí sinh đạt 600 điểm tương đương 5 điểm, đạt 900 điểm tương đương 7,5 điểm. Như thế để thấy rằng, điểm xét học bạ và điểm thi đánh giá năng lực của thí sinh Trường Đại học Kinh tế - Luật chênh nhau khá nhiều
Sự rối loạn về phương thức tuyển sinh
Thí sinh đạt 30 điểm vẫn trượt đại học nếu không có điểm cộng cho thấy sự bất thường trong tuyển sinh theo phương thức xét học bạ. Thí sinh đạt điểm tuyệt đối 30 theo phương thức này đã là một sự "phi thường" nhưng vẫn rớt đại học còn cho thấy sự nghịch lí trong xét tuyển.
Năm 2021, một số thí sinh đạt điểm tuyển đối 30 vẫn trượt đại học theo phương thức xét điểm thi tốt nghiệp trung học phổ thông đã khiến dư luận dậy sóng.
Thời điểm đó, Tiến sĩ Trần Thu Trà, Trường Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh cho rằng, đây là điều bất thường trong tuyển sinh.
"Tôi chưa thấy quốc gia nào xảy ra nghịch lý, thí sinh đạt điểm tuyệt đối vẫn không thể đỗ đại học. Các thí sinh năng lực thực sự sẽ thất vọng và mất niềm tin thế nào khi phải chịu thua sự may mắn là điểm cộng ưu tiên", Tiến sĩ Trà băn khoăn. [8]
Cá nhân người viết cho rằng, điểm chuẩn theo phương thức xét điểm thi tốt nghiệp trung học phổ thông tăng vọt chủ yếu là do đề thi phân hoá không tốt. Còn điểm chuẩn theo phương thức xét học bạ tăng "phi mã" là do việc đánh giá giữa các trường trung học phổ thông chưa đều tay nên khó phân loại học sinh xuất sắc, giỏi, khá.
Khoảng 20 năm trước, thí sinh thi đạt 21 điểm/3 môn là có thể đỗ nhiều trường đại học công lập top khá; đạt 23-24 điểm đã đỗ vào những trường đại học danh tiếng; rất hiếm thí sinh đạt ngưỡng trên 27 điểm.
Thời điểm đó các trường đại học không xét tuyển theo phương thức lấy điểm học bạ vì luật không cho phép. Nhìn vào học bạ trung học phổ thông, rất ít học sinh học giỏi toàn diện (trên 8.0) mà thường thiên về một số tổ hợp môn nhất định.
Ví dụ, học sinh thi khối A thì điểm Toán, Vật lí, Hóa học cao hơn những môn còn lại. Ngược lại, học sinh thi khối C thì điểm Văn, Lịch sử, Địa lí bao giờ cũng cao hơn hẳn các môn khoa học tự nhiên.
Hiện nay, học sinh đạt 7.0 học bạ và điểm thi tốt nghiệp trung học phổ thông môn Ngữ văn quá dễ dàng. Minh chứng là, năm 2020, điểm trung bình môn Ngữ văn thi tốt nghiệp trung học phổ thông của An Giang là 7,616, cao nhất cả nước, kế đó là Bình Dương 7,282. [9]
Nhiều ý kiến cho rằng, từ năm 2020, sau khi Bộ Giáo dục đổi tên từ thi trung học phổ thông quốc gia sang thi tốt nghiệp trung học phổ thông, kỳ thi không còn thể hiện rõ mục tiêu 2 trong 1 (vừa xét tốt nghiệp, vừa xét tuyển đại học).
Vậy nên, đã có một số trường đại học tổ chức thi theo phương án riêng - không xét tuyển theo phương thức lấy điểm học bạ hay điểm thi tốt nghiệp trung học phổ thông nữa.
Ví dụ, Trường Đại học Hàng hải Việt Nam (Hải Phòng) đã tổ chức kỳ thi đánh giá tư duy để lấy kết quả để xét tuyển và được đánh giá có tính phân loại cao "không có mưa điểm 9, điểm 10, điểm chuẩn không đến 27 điểm". [10]
Có lẽ đã đến lúc Bộ Giáo dục cần làm thống kê đánh giá tổng thể, nếu thấy điểm học bạ trong những năm gần đây có sự tăng cao bất thường thì cần có đánh giá, tính toán để có thông tin giúp các trường đại học có cơ sở đưa ra giải pháp phù hợp với hình thức xét tuyển học bạ.
Tài liệu tham khảo:
[1] https://tuoitre.vn/30-diem-van-chua-dau-dai-hoc-phuong-thuc-xet-hoc-ba-
[2] https://vietnamnet.vn/diem-chuan-hoc-ba-dh-can-tho-cao-nhat-la-29-25-2035346.html
[3] https://laodong.vn/tuyen-sinh/truong-dai-hoc-thuy-loi-cong-bo-diem-chuan-hoc-ba-2022-1063793.ldo
[4] https://danviet.vn/cac-truong-moi-nhat-cong-bo-diem-chuan-xet-hoc-ba-co-nganh-cao-ngat-20220714182532126.htm
[5] https://laodong.vn/giao-duc/diem-chuan-trung-tuyen-truong-dai-hoc-van-hoa-ha-noi-nam-2021-953866.ldo
[6] https://www.uel.edu.vn/tin-tuc/truong-dai-hoc-kinh-te-luat-cong-bo-diem-du-dieu-kien-trung-tuyen-dai-hoc-chinh-quy-nam-2022-doi-voi-cac-phuong-thuc-1b-phuong-thuc-2-phuong-thuc-4-va-phuong-thuc
[7] https://tuoitre.vn/thu-khoa-thi-danh-gia-nang-luc-dh-quoc-gia-tp-hcm-ket-qua-ngoai-mong-doi-20220408100444866.htm
[8] https://vtc.vn/30-diem-truot-dai-hoc-nghich-ly-tuyen-sinh-khong-co-quoc-gia-nao-nhu-vay-ar637266.html
[9] https://www.anninhthudo.vn/an-giang-bat-ngo-dung-dau-ca-nuoc-ve-diem-ngu-van-voi-thi-sinh-dat-diem-tuyet-doi-post442661.antd
[10] https://tienphong.vn/ky-thi-rieng-cua-truong-dh-phan-loai-cao-post1454007.tpo
(*) Văn phong, nội dung bài viết thể hiện góc nhìn, quan điểm của tác giả.
