Năm học 2022-20223, Đại học Quốc gia Hà Nội thí điểm triển khai gói học bổng dành cho học sinh đang có mong muốn đăng ký nguyện vọng nhập học vào các ngành khoa học cơ bản thuộc Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn.
Nhằm hiểu rõ hơn về tầm quan trọng của gói học bổng này, Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam đã có cuộc trao đổi với Phó Giáo sư Đinh Xuân Thành - Trưởng Khoa Địa chất, Trường Đại học Khoa học Tự nhiên (Đại học Quốc gia Hà Nội).
Theo Phó Giáo sư Đinh Xuân Thành, khoa Địa chất có ba ngành: Địa chất, Quản lý Tài nguyên và Môi trường, Công nghệ Quan trắc và Giám sát tài nguyên môi trường có chỉ tiêu tuyển sinh năm học 2022-2023 lần lượt là 30, 55, 30.
Chia sẻ về tỷ lệ tuyển sinh thành công của năm ngoái, Trưởng Khoa Địa chất nói: “Có một số ngành chưa tuyển đủ nhưng không tuyển bổ sung như ngành Địa chất, Công nghệ Quan trắc và Giám sát tài nguyên môi trường. Những ngành này chỉ tuyển được 30% số lượng thí sinh so với chỉ tiêu, thiếu khá nhiều”.
 |
Phó Giáo sư Đinh Xuân Thành - Trưởng Khoa Địa chất, Trường Đại học Khoa học Tự nhiên (Đại học Quốc Gia Hà Nội). Ảnh: NVCC |
Lý giải vì sao nhiều ngành khoa học cơ bản quan trọng cho đất nước, nhu cầu xã hội cao lại chưa nhận được sự quan tâm của thí sinh, Phó Giáo sư Đinh Xuân Thành phân tích:
Trước hết, phần lớn thí sinh chưa thực sự hiểu rõ về các ngành khoa học cơ bản, sự cần thiết đối với sự phát triển của xã hội. Thậm chí là tâm lý của phụ huynh cũng tác động đến sự lựa chọn ngành học của thí sinh.
“Nhiều người cho rằng, các ngành khoa học cơ bản có tính ứng dụng không cao, sau khi ra trường chỉ có thể làm việc ở các viện nghiên cứu hoặc trong trường đại học. Tuy nhiên, thực tế chứng minh, ranh giới giữa khoa học cơ bản và khoa học ứng dụng thực tiễn không rõ ràng, từ khoa học cơ bản có thể rất nhanh chóng chuyển sang khoa học ứng dụng. Chính vì vậy, học các ngành khoa học cơ bản làm được nhiều ngành nghề khác nhau.
Tôi lấy ví dụ, kiểm định đá quý, vàng, trang sức rất cần các kiến thức của khoa học cơ bản như về hóa vật, hóa thạch, vật học,.. trang bị được những kiến thức này hoàn toàn có thể trở thành các chuyên gia thẩm định trong lĩnh vực này. Thêm nữa, học về địa chất dầu khí, địa chất môi trường, tất cả đều có tính ứng dụng”, ông Đinh Xuân Thành nhấn mạnh.
Thứ hai, làm việc ở các viện nghiên cứu, trường học hưởng lương nhà nước không cao khiến nhiều sinh viên vừa ra trường nản chí. Tuy nhiên, thực tế là, các em sẽ tiếp tục được học hỏi, trau dồi thêm về kiến thức chuyên môn.
Thứ ba, 2-3 năm trở lại đây, có nhiều ngành thu hút số lượng sinh viên vào nhiều hơn như Công nghệ thông tin, Kinh tế, Luật,... nên các ngành khoa học cơ bản tuyển sinh được ít sinh viên lại càng khó khăn hơn.
Bên cạnh đó, Phó Giáo sư Đinh Xuân Thành cũng cho biết: “Không chỉ riêng Việt Nam, nhiều nước trên thế giới cũng gặp khó khăn trong vấn đề tuyển sinh vào các ngành khoa học cơ bản như Địa chất, Địa lý tự nhiên,..Chính vì vậy, nguồn nhân lực chất lượng cao từ những ngành này khá ít, chưa đáp ứng được nhu cầu của xã hội”.
Đại học Quốc gia Hà Nội, Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Khoa Địa chất cũng có những biện pháp để phổ cập thông tin đến thí sinh cũng như thu hút sinh viên đăng ký vào các ngành khoa học cơ bản.
Về mặt truyền thông, mỗi ngành khoa học cơ bản đặc biệt chú trọng tới việc phổ cập nhiều thông tin và làm rõ về nhiệm vụ, ý nghĩa của ngành đối với khoa học của đất nước, phục vụ phát triển bền vững cho đất nước thậm chí toàn cầu.
Ngoài chính sách học bổng của Đại học Quốc gia Hà Nội, Trường Đại học Khoa học Tự nhiên cũng có chính sách học bổng riêng dành cho các ngành khoa học cơ bản nhằm hỗ trợ và thu hút thí sinh.
Nhà trường tạo điều kiện giúp đỡ sinh viên sau khi ra trường, cụ thể như sau:
30% sinh viên được giới thiệu đến các viện, trường học, đây là những sinh viên giỏi, xuất sắc và thực sự đam mê nghiên cứu khoa học.
70% còn lại là khoa học cơ bản định hướng ứng dụng, nhà trường, khoa sẽ giới thiệu đến các cơ quan, doanh nghiệp phát triển về tính ứng dụng như các doanh nghiệp đá quý, vàng, Tập đoàn Dầu khí Việt Nam, Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam; giới thiệu du học các nước có các ngành khoa học cơ bản tương đối phát triển như Nhật Bản, Hàn Quốc, Đức, Pháp,..
“Gói học bổng của Đại học Quốc gia Hà Nội cấp cho học sinh có nguyện vọng vào các ngành khoa học cơ bản thể hiện sự quan tâm đầu tư đối với những ngành nền tảng, trụ cột nhưng có tỷ lệ tuyển sinh đầu vào chưa tốt.
Tôi tin rằng, với mức học phí không quá cao và không tăng nhiều mà Trường Đại học Khoa học Tự nhiên đang áp dụng kết hợp với các quỹ học bổng hấp dẫn, chất lượng giảng dạy cao sẽ thu hút được ngày càng nhiều thí sinh giỏi và thực sự đam mê đến với các ngành khoa học cơ bản nhằm đáp ứng được nhu cầu xã hội”, Trưởng Khoa Địa chất bày tỏ.
