Ghép tủy (BMT) là một thủ tục rất căng thẳng, bao gồm việc thay thế các tế bào gốc bất thường của một người bằng các tế bào khỏe mạnh từ một người khác.
Ghép tủy được thực hiện ở bệnh nhân ung thư máu hoặc bất kỳ rối loạn máu. Biện pháp này giúp bệnh nhân có được các tế bào gốc mới hoạt động khỏe mạnh, từ đó cải thiện chất lượng sống.
Ghép tủy không chỉ được thực hiện trên người lớn mà cả trẻ em. Các nghiên cứu tiết lộ rằng so với người lớn, trẻ em được điều trị với số lượng lớn.
Ba loại cấy ghép tủy chính là: Ghép tự thân, cấy ghép liên quan đến allogeneic, ghép tạng không liên quan.
Những tác dụng phụ có thể gặp sau khi cấy ghép tủy
Vì thủ tục phức tạp, có một số tác dụng phụ liên quan đến nó như: Buồn nôn và ói mửa, loét miệng, mệt mỏi, mức độ tiểu cầu thấp, nồng độ hồng cầu thấp, bệnh tiêu chảy.
Ngoài ra, bệnh nhân cũng có thể bị vô sinh và đục thủy tinh thể.
Một số tác dụng phụ dài hạn khác như: Mãn kinh sớm, các vấn đề về tuyến giáp, tổn thương phổi hoặc xương, nguy cơ phát triển ung thư khác.
Trong số các tác dụng phụ hoặc tác động bất lợi có thể gây ra cho một cá nhân, khó khăn nhất là thói quen ăn uống và chế độ ăn uống hàng ngày.
Sau khi cấy ghép, cá nhân đó sẽ gặp phải nhiều thử thách khác nhau để đối phó với những thay đổi của máu và tủy trên cơ thể.
Yêu cầu của cơ thể bạn sẽ thay đổi theo thời gian - trong giai đoạn đầu, bạn sẽ được yêu cầu tập trung vào việc duy trì cân nặng hiện tại và khám phá các loại thực phẩm khác nhau mà bạn có thể tiêu thụ mà không gây ra bất kỳ tác động bất lợi nào cho cơ thể và hệ thống của bạn.
Trong giai đoạn này, cơ thể bạn sẽ cần nhiều chất dinh dưỡng và năng lượng để giúp sửa chữa, tạo và duy trì các tế bào mới.
Tuy nhiên, mất cảm giác ngon miệng và hương vị là biểu hiện phổ biến sau khi cấy ghép. Và như đã nói ở trên, các vấn đề như khô miệng, thay đổi khẩu vị, trầm cảm, táo bón… có thể gây khó khăn cho việc nạp đủ lượng protein, calo và chất lỏng cần thiết vào cơ thể bạn.
Thực phẩm để ăn sau khi cấy ghép tủy
Các sản phẩm sữa giàu phốt pho và canxi như kem (tiệt trùng), sữa (tách kem, ít béo, nguyên chất), phô mai tự nhiên, phô mai chế biến (đóng gói sẵn), sữa chua, bánh pudding sữa, kem hoặc sữa đá, súp kem, bơ sữa, sữa lắc, sữa bột và sữa đậu nành.
Các sản phẩm không phải là sữa giàu canxi như nước ép trái cây giàu canxi, hạnh nhân rang, đậu khô, đậu phụ, cải xoăn, mù tạt, củ cải, cá hồi, ngũ cốc tăng cường canxi, rau bina, cá mòi.
 |
| Những chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể sau khi ghép tủy (Ảnh: theo boldsky). |
Các loại thực phẩm giàu phốt pho như bánh quy, thịt bò nạc, ngũ cốc cám, thịt gà, cá kiếm, cá tuyết, cá bơn, cá ngừ, granola.
Các loại hạt như yến mạch, đậu phộng, khoai tây, đậu nành, bánh quế.
Các loại trái cây như mơ, bơ, chuối, chà là, quả sung, mật ong, dưa đỏ, kiwi, cam, đào, mận, nho khô.
Các loại rau như atisô, măng, củ cải đường, đậu xanh, rau mùi tây, bí ngô, rau bina, bí, khoai lang, cà chua, khoai tây trắng.
Thực phẩm cần tránh sau khi cấy ghép tủy
Không ăn quả mâm xôi tươi, dâu tây tươi, bông cải xanh sống, súp lơ sống hoặc rau mầm.
Tránh các loại nước ép, mật ong và các sản phẩm từ sữa chưa được tiệt trùng.
Tốt nhất là tránh các loại trái cây hoặc rau quả chưa nấu chín không thể gọt vỏ trước khi ăn.
Hạn chế thịt đỏ và thịt chế biến sẵn, đóng hộp, đồ ăn nhanh.
Tránh uống rượu, ăn đồ ăn cay, tránh thực phẩm quá ngọt, có nhiều chất béo…
