Việc thực hiện Nghị quyết số 27 được triển khai trong tổ chức hệ thống chính trị tỉnh Hà Giang, trong đó đối với ngành giáo dục, việc xóa bỏ hủ tục tảo hôn, "kéo vợ" là nhiệm vụ quan trọng của nhà trường, phòng giáo dục và chính quyền địa phương. Đây cũng là một trong những nguyên nhân khiến học sinh bỏ học sau Tết.
Trao đổi với phóng viên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, thầy Trịnh Quốc Hùng (Hiệu trưởng Trường Trung học cơ sở Cán Chu Phìn, Mèo Vạc, Hà Giang) cho hay, thầy mới về công tác tại nhà trường được khoảng hơn một tháng, trước đó thầy là Hiệu trưởng Trường phổ thông dân tộc bán trú Trung học cơ sở Thượng Phùng, thuộc xã giáp biên giới.
Tại địa phương nơi đây, tình trạng học sinh bỏ học sau Tết Nguyên đán là có, đặc biệt tình trạng này diễn ra phổ biến trong khoảng năm - bảy năm trước. Trong đó, có những nguyên nhân do các em tảo hôn, "kéo vợ" của dân tộc Mông.
Theo đó, việc "kéo vợ" diễn ra vào trong những ngày đầu Xuân, các em học sinh lứa tuổi thanh thiếu niên đi chơi Tết ở chợ huyện, trung tâm xã, huyện. Tại đây, nếu cặp đôi thích nhau, người nữ sẽ theo người yêu về nhà chồng, thậm chí có trường hợp không có tình cảm lứa đôi, người nữ bị cưỡng ép làm vợ.
Việc lấy chồng sớm, lấy chồng ở xa, đã khiến học sinh phải bỏ học để chăm lo cho cho gia đình.
Đó là những năm trước đây, còn những năm gần đây thì tình trạng đó không còn, thầy Hùng chia sẻ: "Vào năm ngoái, nhà trường không có tình trạng học sinh tảo hôn. Một, hai trường hợp bỏ học do bố mẹ đi làm ăn xa, hoàn cảnh kinh tế khó khăn, đông anh em và phải ở nhà trông em, làm nương rẫy, cắt cỏ cho bò ăn", thầy Hùng nói.
Thầy Hùng cho hay, đối với trường hợp học sinh nghỉ học lâu ngày, nhà trường sẽ giao cho giáo viên chủ nhiệm theo dõi, liên hệ với chính quyền thôn để tìm hiểu giúp về hoàn cảnh gia đình học sinh. Tiếp đó, giáo viên sẽ cùng chính quyền thôn đến nhà vận động, tuyên truyền phụ huynh cho con em đến trường.
Việc học sinh nghỉ học sẽ ảnh hưởng đến hoạt động thi đua của lớp, bởi nhà trường phát động phong trào "duy trì sĩ số học sinh đến lớp hằng ngày". Bên cạnh đó, trong lớp có học sinh nghỉ học, các bạn cùng lớp sẽ cảm thấy nhớ bạn bè.
"Có trường hợp các thành viên trong lớp sẽ cùng giáo viên đến nhà của học sinh nghỉ học, để vận động bạn đến trường. Biện pháp này khá hiệu quả", thầy Hùng chia sẻ.
Theo thầy Hùng, một trong những giải pháp ngăn chặn hủ tục tảo hôn, "kéo vợ" của dân tộc Mông, đó là kể từ khi có Nghị quyết số 27 - NQ/TU của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh về thực hiện xóa bỏ hủ tục, phong tục, tập quán lạc hậu, xây dựng nếp sống văn minh trong nhân dân các dân tộc tỉnh Hà Giang giai đoạn 2022 - 2025, định hướng đến năm 2030, các hủ tục lạc hậu của người dân địa phương đã giảm đi rõ rệt.
Đối với người dân đồng bào dân tộc Mông, hủ tục đám hiếu được tổ chức kéo dài ngày nhưng giờ đã có quy định là đám hiếu không kéo dài quá 48 tiếng... hay như đối với thủ tục thách cưới cao, tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống... Nghị quyết 27 cũng đã quy định rõ ràng để xóa bỏ tập những hủ tục, phong tục, tập quán lạc hậu của người dân địa phương.
"Nhà trường thực hiện tổ chức tuyên truyền Nghị quyết 27 tới học sinh, thông qua các cuộc thi tìm hiểu về Nghị quyết này", thầy Hùng nói.
Đối với các hoạt động trước và sau dịp Tết Nguyên đán để tạo sự hứng thú cho học sinh đến trường, thầy Hùng cho hay, trước kỳ nghỉ Tết, nhà trường cũng như các đơn vị khác sẽ tổ chức cho học sinh các hoạt động "Chào Xuân" như gói bánh Chưng Tết, tổ chức các trò chơi...
Sau Tết, khi học sinh đến trường, nhà trường tổ chức phát động các hoạt động như dọn dẹp vệ sinh chung khuôn viên của nhà trường, khu vực nghĩa trang liệt sỹ, Tết trồng cây, thăm hỏi học sinh có hoàn cảnh khó khăn....
"Đến nay, sau hơn hai năm triển khai Nghị quyết 27, ý thức của người dân, học sinh được nâng cao", thầy Hùng chia sẻ.
Chia sẻ về nội dung trên, cô Tống Thị Ngân (Trưởng phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Yên Minh, Hà Giang) cho hay, đối với việc xóa bỏ hủ tục lạc hậu, ngay từ đầu năm và trước dịp Tết, Phòng xây dựng kế hoạch, văn bản chỉ đạo các trường lồng ghép hoạt động tuyên truyền xóa bỏ hủ tục thông qua các tiết học. Đồng thời, Phòng cũng phối hợp với tổ chức Plan (tổ chức phi chính phủ quốc tế) hỗ trợ thực hiện nội dung trên, ví dụ như tổ chức các hoạt động ngoại khóa, câu lạc bộ tuyên truyền về tảo hôn, hôn nhân cận huyết...
"Những năm gần đây, tình trạng hôn nhân cận huyết, kéo vợ đã không còn, và việc các em bỏ học sau Tết để lấy chồng rất là hiếm ", cô Ngân chia sẻ.
Trưởng phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Yên Minh cho biết, đối với việc học sinh tảo hôn, nhà trường, chính quyền địa phương sẽ đi vận động và các em sẽ quay trở lại trường. Còn với những trường hợp gia đình khó khăn, học sinh bỏ học đi làm cùng bố mẹ vẫn có.
Để giải quyết tình trạng học sinh nghỉ học, ngay từ đầu năm, Phòng đã tham mưu Ủy ban Nhân dân huyện chỉ đạo cấp xã giao cho các cán bộ thôn, xóm vận động học sinh đi học.
"Ở địa phương, học sinh bậc trung học cơ sở là đối tượng đi học thất thường với số lượng nhiều nhất, do các em có thể đi làm thêm nâng cao thu nhập gia đình, đi làm nương...", cô Ngân nói.
Cô Tống Thị Ngân cho biết thêm, theo Quyết định của Ủy ban Nhân dân tỉnh, vào ngày 6/2 (thứ Năm) học sinh sẽ trở lại trường, còn đối với cán bộ, viên chức đã đến trường để tham gia Tết trồng cây, vệ sinh cảnh quan.
Link bài viết tham khảo:
1) https://hagiang.gov.vn/nghi-quyet-dang-bo-tinh-ha-giang/nghi-quyet-so-27-nq-tu-cua-ban-chap-hanh-dang-bo-tinh-ve-thuc-hien-xoa-bo-hu-tuc-phong-tuc-tap-q-362396
