Ngày 21/3/2024, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã có buổi làm việc với Sở Giáo dục và Đào tạo Thành phố Hồ Chí Minh về việc quản lý dạy thêm, học thêm theo quy định tại Thông tư 29/2024/TT-BGDĐT.
Tại buổi làm việc, đại diện Bộ Giáo dục và Đào tạo cho biết dự kiến sẽ tổ chức kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông sớm hơn từ năm sau, trước 1-2 tuần sau khi kết thúc chương trình học chính khoá.
Theo vị đại diện Bộ Giáo dục và Đào tạo, thời gian khoảng hơn 1 tháng dành cho việc ôn thi trước khi thi tốt nghiệp sẽ thêm gánh nặng chi phí với những gia đình không có điều kiện. [1]
Liên quan đến kì thi tốt nghiệp trung học phổ thông, người viết là giáo viên hoàn toàn ủng hộ việc tổ chức kì thi này vào đầu tháng 6 vì những lí do sau đây.
Thứ nhất, giáo viên và học sinh sẽ không gặp khó khăn hay trở ngại nào nếu kì thi tốt nghiệp trung học phổ thông được tổ chức vào đầu tháng 6 hàng năm.
Bởi vì, giáo viên và học sinh đã có 3 nguồn đề thi tham khảo chính thống của Bộ Giáo dục và Đào tạo phục vụ tốt cho việc dạy và học.
Cụ thể, 1) đề minh họa, 2) đề tham khảo kì thi tốt nghiệp trung học phổ thông từ năm 2025, 3) đề thi tốt nghiệp trung học phổ thông năm 2025. Cùng với đó là nguồn đề thi khảo sát rất phong phú từ các Sở Giáo dục và Đào tạo trên cả nước.
Thứ hai, nếu kì thi tốt nghiệp trung học phổ thông được tổ chức vào đầu tháng 6 thì sẽ góp phần chấm dứt việc tổ chức dạy thêm, học thêm ở các nhà trường trung học phổ thông.
Điều này phù hợp với quan điểm của Bộ Giáo dục và Đào tạo: “Thông tư 29 để hướng tới không còn dạy thêm, học thêm trong nhà trường”. [2]
Như vậy, giáo viên bộ môn cần hướng dẫn học sinh biết cách tự học trong suốt quá trình học, chứ không phải sau khi kết thúc năm học lớp 12 thì các em mới lao vào học thêm.
Người viết nhận thấy, thời gian kết thúc năm học hàng năm vào khoảng 25/5, học sinh chỉ cần 1, 2 tuần hệ thống lại kiến thức trước lúc thi tốt nghiệp trung học phổ thông là đủ.
Một số ý kiến cho rằng, nếu Bộ Giáo dục và Đào tạo tổ chức kì thi tốt nghiệp trung học phổ thông vào đầu tháng 6 thì học sinh không còn thời gian ôn thi ở trường. Tuy vậy, thực tiễn dạy học ở các nhà trường trung học phổ thông cho thấy, ý kiến này là chưa có cơ sở.
Cần biết rằng, Điều 5 Thông tư 29/2024/TT-BGDĐT Quy định về dạy thêm, học thêm cho biết: “Mỗi môn học được tổ chức dạy thêm không quá 02 (hai) tiết/tuần”.
Giả sử Kì thi tốt nghiệp trung học phổ thông được tổ chức vào cuối tháng 6 thì thời gian học sinh ôn thi ở trường cũng không được nhiều.
Các em sẽ có khoảng 3 tuần để ôn tập với tổng thời lượng 6 tiết/môn. Học sinh tự học sẽ có hiệu quả hơn rất nhiều so với việc lên trường học thêm chỉ 2 tiết/môn/tuần.
Có thể khẳng định, học sinh tham gia ôn thi đại trà thì không mấy hiệu quả. Ví dụ, một lớp có 20% học sinh giỏi; 70% học sinh khá; 10% học sinh yếu, nhưng giáo viên chỉ ôn tập theo 1 dạng bài/tiết học thì làm sao có thể phân hoá được năng lực của từng đối tượng học sinh.
Thứ ba, nếu kì thi tốt nghiệp trung học phổ thông từ năm 2026 được tổ chức vào đầu tháng 6 thì sẽ giúp rút ngắn khoảng cách giữa các kì thi: kì thi đánh giá năng lực/đánh giá tư duy và kì thi tốt nghiệp, tạo điều kiện xét tuyển cho các trường đại học được đồng bộ.
Ví dụ, kỳ thi đánh giá năng lực 2025 của Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh diễn ra vào 30/3 và 01/6/2025.
Hay kỳ thi đánh giá tư duy 2025 của Đại học Bách khoa Hà Nội được tổ chức trong 3 đợt: đợt 1 thi ngày 18 - 19/1/2025; đợt 2 thi ngày 8 - 9/3/2025; đợt 3 thi ngày 26 - 27/4/2025. [3]
Sau thời gian thi khoảng 2 tuần là thí sinh sẽ biết được điểm thi. Vậy nên, việc tổ chức sớm kì thi tốt nghiệp trung học phổ thông vào đầu tháng 6 giúp học sinh giải toả tâm lí căng thẳng, tức là các em không phải chờ đợi lâu để dự thi, biết điểm thi.
Thứ tư, nếu kì thi tốt nghiệp trung học phổ thông được tổ chức vào đầu tháng 6 thì giáo viên sẽ có thêm thời gian nghỉ hè.
Điều 6 Thông tư 05/2025/TT-BGDĐT quy định chế độ làm việc đối với giáo viên phổ thông, dự bị đại học nêu rõ: Thời gian nghỉ hằng năm của giáo viên theo điểm a khoản 1 Điều 3 Nghị định 84/2020/NĐ-CP.
Theo đó, thời gian nghỉ hè hằng năm của giáo viên cơ sở giáo dục mầm non, cơ sở giáo dục phổ thông, trường chuyên biệt là 08 tuần, bao gồm cả nghỉ phép hằng năm.
Thế nhưng, nhiều giáo viên bậc trung học phổ thông chưa bao giờ có một kì nghỉ hè trọn vẹn. Thầy cô giáo phải coi thi, chấm thi 2 kì thi: tuyển sinh vào lớp 10 và thi tốt nghiệp trung học phổ thông nên thời gian làm nhiệm vụ kéo sang cả tháng 7.
Ngoài ra, kể từ khi ngành giáo dục thực hiện Chương trình 2018, cứ mỗi dịp hè là giáo viên phải tham gia tập huấn sách giáo khoa để chuẩn bị cho năm học mới.
Nếu Kì thi tốt nghiệp trung học phổ thông từ năm 2026 trở đi được tổ chức sớm hơn thì giáo viên có thêm thời gian bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ.
Thông tư số 24/2024/TT-BGDĐT ban hành Quy chế thi tốt nghiệp trung học phổ thông từ năm 2025 nêu:
Tổ chức Kỳ thi thành 03 buổi thi, gồm: 01 buổi thi môn Ngữ Văn, 01 buổi thi môn Toán và 01 buổi tổ chức bài thi tự chọn. Các thí sinh dự thi sẽ được sắp xếp theo tổ hợp bài thi tự chọn để tối ưu phòng thi, điểm thi.
So với những năm trước, kì thi năm nay sẽ giảm 01 buổi thi, giảm 02 môn thi, qua đó giảm áp lực, giảm chi phí xã hội nhưng vẫn bảo đảm chất lượng Kỳ thi.
Tài liệu tham khảo:
[1] https://vov.vn/xa-hoi/du-kien-to-chuc-thi-tot-nghiep-thpt-som-tu-nam-2026-post1163009.vov
[2] https://giaoduc.net.vn/thuc-hien-tot-5-khong-4-de-cao-de-som-cham-dut-day-them-hoc-them-tran-lan-post249417.gd
[3] https://dantri.com.vn/giao-duc/lich-thi-danh-gia-tu-duy-nang-luc-xet-tuyen-dai-hoc-nam-2025-20241219081145579.htm
(*) Văn phong, nội dung bài viết thể hiện góc nhìn, quan điểm của tác giả.
