Chuyển đổi số và giáo dục nghề nghiệp
Theo thống kê của Tổng cục Giáo dục nghề nghiệp, Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội, toàn quốc hiện có 1.904 cơ sở giáo dục nghề nghiệp với 407 trường cao đẳng, 439 trường trung cấp và 1.058 trung tâm giáo dục nghề nghiệp.
Số cơ sở giáo dục nghề nghiệp tư thục và có vốn đầu tư nước ngoài là 688 đơn vị, chiếm 36%. Hằng năm, số lượng tuyển sinh giáo dục nghề nghiệp đạt khoảng 2,2 triệu người.
Chất lượng và hiệu quả giáo dục nghề nghiệp đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu sử dụng lao động của thị trường lao động.
Để nâng cao hơn nữa chất lượng dạy và học trong đào tạo nghề, Tổng cục Giáo dục nghề nghiệp xác định chuyển đổi số là một trong những giải pháp rất quan trọng.
 |
Tổng cục Giáo dục nghề nghiệp xác định chuyển đổi số là một trong những giải pháp rất quan trọng để nâng cao chất lượng đào tạo (Ảnh: LT) |
Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Giáo dục nghề nghiệp Phạm Vũ Quốc Bình cho biết, quá trình chuyển đổi số sẽ tác động lớn đến hoạt động giáo dục nghề nghiệp.
Cụ thể, chuyển đổi số sẽ tác động đến cách thức quản lý, chỉ đạo điều hành trong của các cơ quan quản lý nhà nước, hướng đến cách thức quản lý và ra quyết định trên nền tảng công nghệ số và dữ liệu lớn.
Cùng với đó, tác động trực tiếp đến các đối tượng tham gia hoạt động giáo dục nghề nghiệp, thay đổi cách quản lý hoạt động giáo dục nghề nghiệp, cách dạy của giáo viên, cách học, cách thực hành kỹ năng nghề của học sinh, sinh viên tại các cơ sở giáo dục nghề nghiệp từ môi trường truyền thống lên môi trường số.
Quá trình vận động xã hội khi chuyển đổi số sẽ sản sinh ra nhiều ngành nghề mới, nhiều lĩnh vực mới.
Đây là thị trường mới tiềm năng nhưng cũng đầy thách thức đối với hoạt động giáo dục nghề nghiệp.
Theo đó, Tổng cục Giáo dục nghề nghiệp sẽ xây dựng thể chế, cơ chế, chính sách gồm việc hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật; ban hành các tiêu chuẩn về trường học số, hạ tầng số, phòng học thực hành số, chương trình, giáo trình số, ứng dụng thực tế ảo, thực tế ảo tăng cường, thực tế ảo hỗn hợp.
Công tác quản lý nhà nước về giáo dục nghề nghiệp cần xây dựng các dịch vụ công trực tuyến, phần mềm quản lý phục vụ công tác quản lý, điều hành về giáo dục nghề nghiệp; điều hành hoạt động giáo dục nghề nghiệp dựa trên hệ thống thông tin thông qua Trung tâm thông tin thích hợp (IOC); xây dựng và phát triển công cụ và triển khai các hoạt động đảm bảo chất lượng, kiểm tra, đánh giá kỹ năng nghề thông qua môi trường số.
 |
Công tác quản lý cũng cần thay đổi từ môi trường truyền thống sang môi trường số (Ảnh minh hoạ: LT) |
Xây dựng trường nghề số
Nhằm thay đổi từ môi trường truyền thống sang môi trường số, các cơ sở giáo dục nghề nghiệp cần tập trung phát triển chương trình, nội dung đào tạo các cấp trình độ giáo dục nghề nghiệp phù hợp với nền kinh tế và hội nhập quốc tế.
Xác định đào tạo kiến thức, kỹ năng cơ bản và nâng cao đối với người lao động trên môi trường số, lồng ghép vào chương trình đào tạo các môn học liên quan tới kỹ năng số để sau khi ra trường người học có thể tiếp cận ngay với các công việc cần kỹ năng số.
Đặc biệt, chú trọng phát triển các chương trình đào tạo chất lượng cao, đào tạo bồi dưỡng, cập nhật kiến thức, kỹ năng số cho nhà giáo, cán bộ quản lý giáo dục nghề nghiệp. Chú trọng các phương pháp dạy và học mới cho nhà giáo và người học.
Cùng với đó, các cơ sở giáo dục nghề nghiệp cần số hóa hoạt động nhà trường, trong đó chú trọng đến quản lý tuyển sinh, đào tạo, đảm bảo chất lượng; phát triển chương trình, quản lý nhà giáo, quản lý học sinh, sinh viên, kết nối doanh nghiệp.
Đẩy mạnh việc đảm bảo chất lượng đối với việc dạy học trực tuyến kết hợp triển khai đánh giá kết quả học tập, đánh giá kỹ năng nghề trên môi trường số; tăng cường vận động sự ủng hộ từ các tổ chức quốc tế.
Tại Quảng Ninh, để từng bước xây dựng trường nghề số, trong năm 2022, các cơ sở giáo dục nghề nghiệp trên địa bàn tỉnh đã tổ chức tập huấn công tác cập nhập sử dụng phần mềm quản lý dữ liệu tuyển sinh, tốt nghiệp và việc làm thực hiện chuyển đổi số trong giáo dục nghề nghiệp cho các nhà giáo, cán bộ quản lý cơ sở giáo dục nghề nghiệp.
Cử cán bộ tham gia lớp tập huấn về chuyển đổi số do Tổng cục Giáo dục nghề nghiệp tổ chức và các cơ quan chuyên môn của tỉnh.
Đồng thời, căn cứ chỉ đạo hướng dẫn của cơ quan quản lý nhà nước, các cơ sở giáo dục nghề nghiệp đã chủ động triển khai một số hội nghị, hội thảo chuyên đề về chuyển đổi số.
 |
Các cơ sở giáo dục nghề nghiệp trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh đã tổ chức tập huấn công tác cập nhập sử dụng phần mềm quản lý cho cán bộ, giáo viên (Ảnh minh hoạ: Phạm Linh) |
Theo đó, đa số cán bộ, nhà giáo đã được tiếp cận với việc chuyển đổi số trong quản lý, hoạt động dạy và học.
Các chương trình đào tạo nghề trọng điểm của các cơ sở giáo dục nghề nghiệp trên địa bàn tỉnh hiện đã hướng tới việc tích hợp năng lực số, có nội dung đào tạo phù hợp với phương thức chuyển đổi số.
Bên cạnh đó, đa số các cơ sở giáo dục nghề nghiệp đã xây dựng thư viện điện tử trong nhà trường thuận lợi cho học sinh, sinh viên tra cứu văn bằng, chứng chỉ.
Triển khai sử dụng phần mềm quản lý cho các phòng chức năng để thực hiện nhiệm vụ chuyên môn như phần mềm đào tạo; tài chính; sát hạch lái xe và một số phần mềm ứng dụng để dạy chuyên ngành cho học sinh, sinh viên.
Ngoài ra, các báo cáo định kỳ và báo cáo thống kê về giáo dục nghề nghiệp được thực hiện trên môi trường số và kết nối. Cơ bản các bài dạy được giáo viên ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học.
