Thiết kế đồ hoạ là bộ môn nghệ thuật ứng dụng công nghệ để tạo ra những sản phẩm đẹp. Ngành học này đòi hỏi người học phải có tính sáng tạo và thẩm mỹ cao.
Những tấm banner quảng cáo, poster phim, bìa sách, những tờ tạp chí và logo các công ty… chính là những sản phẩm điển hình bạn có thể bắt gặp ở khắp mọi nơi trong cuộc sống. Những sản phẩm đồ họa được tạo nên từ các thành phần “hình ảnh”, “chữ viết”, “màu sắc” thông qua hình thức in ấn hoặc trực tuyến để giúp doanh nghiệp, tổ chức hoặc các nhân truyền đạt thông tin hiệu quả.
Làm thế nào để đáp ứng được yêu cầu của thị trường lao động?
Trao đổi với Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, chị Nguyễn Ly Giang (sinh năm 1999), nhân viên thiết kế đồ họa tại một công ty về du lịch ở Hà Nội chia sẻ, thiết kế đồ họa giúp các sản phẩm vừa mang tính nghệ thuật, sáng tạo phù hợp, vừa góp phần truyền tải thông điệp truyền thông tới đông đảo khách hàng, người dân yêu thích và tin tưởng.
Tuy nhiên, ngành học này cũng đối mặt với thách thức lớn, bao gồm sự cạnh tranh khốc liệt trên thị trường và sự phát triển mạnh mẽ của trí tuệ nhân tạo.
Nhiều sinh viên lo ngại rằng sự phát triển của trí tuệ nhân tạo sẽ dần thay thế các nhà thiết kế, mặc dù AI có thể thực hiện một số tác vụ cơ bản, nhưng khả năng tư duy sáng tạo, khả năng hiểu và tương tác với khách hàng vẫn là những yếu tố không thể thay thế bởi AI. Người thiết kế vẫn cần sự sáng tạo, cái nhìn nghệ thuật và khả năng tạo ra các thiết kế phù hợp với nhu cầu và yêu cầu của khách hàng.
Vì vậy, trong thực tế, AI không phải là mối đe dọa đối với việc làm của ngành này, mà là một công cụ hỗ trợ mạnh mẽ để tăng cường hiệu suất và sáng tạo trong quá trình thiết kế đồ họa.
Bên cạnh đó, thiết kế đồ hoạ là công việc thường xuyên làm với hình ảnh nên hay bị hiểu nhầm rằng “phải vẽ đẹp” mới có thể thiết kế được. Để trở thành một nhà thiết kế đồ hoạ giỏi phụ thuộc vào 02 yếu tố: Ý tưởng và sự sáng tạo. Chính vì vậy, để theo đuổi ngành này, người học phải có một lộ trình học tập bài bản từ gốc rễ để nâng cao kỹ năng về thiết kế.
Cũng theo chị Giang, hiện nay các bạn trẻ đang có cơ hội học tập với đội ngũ giảng viên giỏi, có cơ sở vật chất tốt và có cơ hội làm nghề từ sớm.
Bên cạnh những kiến thức đã học tại nhà trường, điều quan trọng nhất là khi bước ra ngoài thị trường lao động, các bạn phải làm thế nào để đáp ứng được yêu cầu của khách hàng, không bị đào thải.
Do đó, chị Giang dành lời khuyên đến các sinh viên có định hướng sẽ theo đuổi ngành Thiết kế đồ họa cần phải nghiêm túc và tập trung trong việc học tập và rèn luyện chuyên môn tại trường học.
Nhiều người cho rằng để theo ngành thiết kế đồ hoạ, chỉ cần thành thạo các phầm mềm như: Illustrator, Photoshop, Pr (Premiere)… là đủ.
Tuy nhiên, nếu chúng ta chỉ chăm chăm vào kỹ năng sử dụng công cụ thì dù có thành thạo đến bao nhiêu mà không có sự sáng tạo, tư duy thay thì người thiết kế sẽ dễ bị đuối vì sự phát triển của công nghệ luôn thay đổi theo thời gian.
Điều quan trọng là sinh viên cần nắm vững kiến thức nền tảng về thiết kế, từ đó có thể thích nghi và làm chủ bất kỳ công cụ nào. Cốt lõi vẫn là tư duy, hiểu rõ về bố cục, màu sắc và nguyên lý thiết kế. Khi đã có nền tảng vững chắc, dù công nghệ có thay đổi thì vẫn có thể phát triển bền vững trong lĩnh vực thiết kế đồ họa.
Bên cạnh đó, để gia tăng thu nhập cũng như cơ hội việc làm của ngành này, chị Giang chia sẻ, việc có một portfolio (hồ sơ) ấn tượng trên các nền tảng như Behance, Dribbble hay LinkedIn sẽ giúp các nhà thiết kế tiếp cận nhiều cơ hội hơn. Một thương hiệu cá nhân mạnh mẽ không chỉ thể hiện tài năng mà còn giúp nhà thiết kế tạo dựng lòng tin với khách hàng và doanh nghiệp.
Sinh viên cần nắm chắc kiến thức nền tảng, tư duy thẩm mỹ, bố cục, màu sắc
Cùng chia sẻ về ngành học này, Tiến sĩ Phạm Thái Bình - Trưởng Khoa Thiết kế mỹ thuật, Trưởng Bộ môn Điêu khắc, Trường Đại học Kiến trúc Hà Nội cho biết, có thể nói, Thiết kế đồ họa là ngành học kết hợp giữa ý tưởng sáng tạo thông tin và khả năng cảm nhận thẩm mỹ, thông qua các công cụ đồ họa để truyền tải thông điệp bằng những hình ảnh đẹp, nghệ thuật ấn tượng, đi vào lòng người. Mục tiêu của Thiết kế đồ họa không chỉ đẹp mà còn là sự độc đáo, mới mẻ và khác biệt.
Trường Đại học Kiến trúc Hà Nội là một trong những cơ sở đào tạo về Mỹ thuật ứng dụng hàng đầu trong cả nước. Trong đó, ngành Thiết kế đồ họa là một ngành học của nhà trường có công tác đào tạo mang nhiều thế mạnh nổi trội.
Các bạn sinh viên được rèn giũa khả năng sáng tạo và thiết kế ngay từ những năm học đầu tiên thông qua khối lượng kiến thức cơ bản, kiến thức cốt lõi ngành và những học phần chuyên sâu của đồ án.
Bên cạnh việc mở rộng cơ hội liên kết đa ngành trong khối Mỹ thuật ứng dụng, Trường Đại học Kiến trúc Hà Nội còn định hướng chuyển đổi mô hình từ cơ sở nghiên cứu sang cơ sở chuyên về thực hành. Sinh viên được chú trọng về tính thực hành, ứng dụng, rèn luyện kỹ năng thực chiến trong xưởng thiết kế của nhà trường.
Điều này giúp người học làm quen với máy móc, công cụ hỗ trợ ngay từ trong không gian học tập tại trường, để đạt được mục tiêu cuối cùng là hoàn thành tất cả sản phẩm đồ án đáp ứng nhu cầu của doanh nghiệp và xã hội.
Bên cạnh đó, một tiêu chí tối quan trọng quyết định chất lượng đầu ra của mỗi cơ sở giáo dục là tỉ lệ sinh viên tốt nghiệp ra trường có việc làm. Vì vậy, nhà trường luôn nỗ lực xây dựng chương trình đào tạo, đổi mới nội dung học liệu để bắt kịp với yêu cầu của các tổ chức công ty, doanh nghiệp.
Đồng thời, đội ngũ giảng viên của nhà trường không ngừng nâng cao chuyên môn, nghiệp vụ, tâm huyết, nghiên cứu kiến thức, kỹ năng mới tiệm cận với sự phát triển tất yếu của ngành nghề cũng như thị trường lao động.
Bạn Nguyễn Minh Anh, sinh viên ngành Thiết kế đồ họa, Trường Cao đẳng FPT Polytechnic (Hà Nội) chia sẻ, lí do để Minh Anh chọn ngành này vì đam mê sáng tạo và yêu thích việc truyền tải thông điệp bằng hình ảnh. Thiết kế không chỉ để làm đẹp mà còn giúp giải quyết vấn đề và kết nối con người với thương hiệu, sản phẩm.
“Em từng có kinh nghiệm làm trong khá nhiều lĩnh vực của ngành: thiết kế logo, bộ nhận diện, vẽ minh họa, vẽ truyện ngắn, thiết kế ấn phẩm truyền thông,... Tuy mới dừng ở mức độ làm các công việc nhỏ lẻ, dự án ngắn nhưng thực tế khi làm việc cho thấy khoảng cách nhất định giữa kiến thức được học trên trường và những điều khách hàng mong muốn.
Ngành Thiết kế đồ hoạ đòi hỏi sinh viên phải bắt nhịp với tốc độ làm đồ án liên tục với rất nhiều lĩnh vực khác nhau. Ban đầu, em nghĩ rằng chỉ cần biết Photoshop, Illustrator là đủ, nhưng thực tế còn rất nhiều thứ khác như tư duy thẩm mỹ, bố cục, màu sắc, font chữ… hay những lúc bị "bí ý tưởng" hoặc mắc kẹt trong việc tìm phong cách riêng”, Minh Anh thông tin thêm.
Thách thức lớn nhất trong việc theo đuổi ngành Thiết kế đồ họa có lẽ là việc sắp xếp và quản lý thời gian hiệu quả. Sau cùng Thiết kế đồ họa vẫn là một ngành mang tính sáng tạo, không phải lúc nào cũng có ý tưởng để làm.
Mặt khác, việc thường xuyên phải tiếp thu các kiến thức mới và thực hành, sáng tạo ngay lập tức cũng khiến em có lúc thấy kiệt sức và không thể nghĩ được thêm cái mới, thậm chí muốn từ bỏ.
“Bởi vậy để tạo ra những sản phẩm thiết kế hiệu quả, cần đầu tư vào bước nghiên cứu đề tài và lên ý tưởng kỹ. Rèn luyện tư duy khoa học trong thiết kế, tuy khó khăn ở bước đầu bởi có thể sẽ không làm được ngay những sản phẩm bắt mắt, nhưng nếu kiên trì sẽ tạo bước đệm tốt cho cả quãng đường dài làm nghề sau này”, Minh Anh chia sẻ.
