Mỹ điều B-52 bay qua Senkaku không báo trước, thách thức Trung Quốc

Theo Wall Street Journal, ngày 26/11, một cặp máy bay B-52 của Mỹ đã bay qua chuỗi đảo tranh chấp Senkaku/Điếu Ngư giữa Nhật Bản và Trung Quốc mà không thông báo trước với Bắc Kinh như một thách thức trực tiếp tới quốc gia này sau khi Trung Quốc tuyên bố cái gọi là "khu nhận diện phòng không".

Những chiếc máy bay khởi hành từ căn cứ ở Guam bay vào "khu nhận diện phòng không" do Trung Quốc đơn phương vạch ra và công bố hôm 23/11 lúc 9 giờ sáng ngày 25/11 theo giờ Washington, tờ báo dẫn lời quan chức Mỹ giấu tên cho biết.

Trước đó, Đại tá Steve Warren - người phát ngôn Lầu Năm Góc tuyên bố sẽ không thừa nhận sự tồn tại của khu vực phòng không mới do Trung Quốc tự ý vạch ra và sẽ không thực hiện theo yêu cầu của Bắc Kinh như báo trước kế hoạch bay, tần số vô tuyến và các thông tin di chuyển khi đi qua khu vực trên.

"Chúng tôi xem nó như là một nỗ lực gây mất ổn định để thay đổi hiện trạng trong khu vực", Đại tá Warren nói.

Hai chiếc B-52, tại căn cứ không quân Anderson ở Guam, cất cánh để tham gia một cuộc diễn tập được gọi là Coral Lightning. Các máy bay này không mang theo vũ khí và không đi kèm với máy bay hộ tống. 

Trung Quốc hôm 23/11 đã công bố tọa độ và bản đồ của cái gọi là "khu nhận diện khòng không" trong nỗ lực tăng cường ảnh hưởng của mình trong khu vực này. Bắc Kinh cảnh báo sẽ phản ứng quân sự đối với các máy bay không tuân thủ yêu cầu của Trung Quốc khi đi qua khu vực này.

Cái được gọi là "vùng nhận diện phòng không" do Trung Quốc đơn phương vạch ra.

Tuy nhiên, các quan chức Mỹ nói với Wall Street Journal rằng Trung Quốc đã không liên lạc với những chiếc B-52 khi chúng đi qua khu vực trên. Chúng đã bay trở lại Guam an toàn sau khi kết thúc cuộc diễn tập. 

Sự thành lập một khu vực phòng không trên Hoa Đông, bao trọn quần đảo tranh chấp Senkaku, được cho là một phần chiến lược dài hạn cố gắng dần dần thay đổi hiện trạng ở Hoa Đông, gây khó khăn cho Nhật Bản trong việc thực hiện tuyên bố chủ quyền và khiến Tokyo không thể băng qua giới hạn đỏ kích động một cuộc xung đột quân sự. 

Nhưng một số nhà phân tích cho rằng hành động thái quá trên của Trung Quốc đã không chỉ chọc giận Nhật Bản mà còn cả Mỹ, Hàn Quốc và Đài Loan. 

Các quan chức Mỹ cho biết, họ tin rằng họ đã phải thách thức tuyên bố mới của Trung Quốc để nhấn mạnh rõ ràng rằng động thái trên của Bắc Kinh là không phù hợp. Nhưng nói thêm rằng họ không tin các chuyến bay qua quần đảo Senkaku không báo trước sẽ gây ra một cuộc xung đột quân sự. 

Nhà Trắng cho biết các tranh chấp lãnh thổ giữa Trung Quốc và Nhật Bản cần được giải quyết về mặt ngoại giao.

Nguyễn Hường