Thí sinh vi phạm Quy chế thi tốt nghiệp trung học phổ thông có thể do vô tình hoặc cố ý. Tuy vậy, có những hành vi vi phạm khó có thể biện minh vì lứa tuổi 18 đã nhận thức rõ về quy định của pháp luật.
Vô tư sử dụng điện thoại di động
Báo cáo tại cuộc họp báo, ông Lê Mỹ Phong - Phó Cục trưởng phụ trách Cục Quản lý chất lượng cho biết, tổng số thí sinh dự thi là 989.863 đạt tỷ lệ 98,75% so với tổng số thí sinh đăng ký dự thi (1.002.432 thí sinh).
Đáng chú ý, kỳ thi có 50 thí sinh bị đình chỉ thi vì mang điện thoại, mang và sử dụng tài liệu trong phòng thi - tăng gần gấp 3 so với năm 2021 (năm 2021 đợt 1 có 18 thí sinh vi phạm). Riêng Thành phố Hồ Chí Minh có 6 thí sinh vi phạm quy chế thi mang điện thoại vào phòng thi.
Khi làm thủ tục cho thí sinh dự thi trước ngày thi chính thức, giám thị đều quán triệt rất rõ Quy chế thi tốt nghiệp trung học phổ phổ thông, trong đó đặc biệt lưu ý việc sử dụng điện thoại di động.
 |
Thí sinh vi phạm quy chế thi năm nay tăng mạnh so với năm 2021. (Ảnh minh họa: Dương Hà) |
Tại điểm n khoản 4 Điều 14 Quy chế thi tốt nghiệp trung học phổ phổ thông ban hành kèm Thông tư 15/2020/TT-BGDĐT quy định:
"Cấm mang vào phòng thi: giấy than, bút xoá, đồ uống có cồn; vũ khí và chất gây nổ, gây cháy; tài liệu, thiết bị truyền tin hoặc chứa thông tin có thể lợi dụng để gian lận trong quá trình làm bài thi và quá trình chấm thi".
Theo đó, các thiết bị điện tử có thể dùng để gian lận như tai nghe, điện thoại,… đều không được phép mang vào phòng thi.
Nếu bị phát hiện mang điện thoại vào phòng thi/phòng chờ hoặc khi di chuyển giữa phòng thi và phòng chờ, thí sinh có thể bị đình chỉ thi theo khoản 3 Điều 54 Quy chế thi.
Cụ thể,cán bộ coi thi sau khi phát hiện vi phạm sẽ lập biên bản, thu tang vật và báo cáo trưởng điểm thi quyết định hình thức đình chỉ thi. Nếu trưởng điểm thi không nhất trí thì báo cáo trưởng ban Coi thi quyết định.
Sau đó, thí sinh bị đình chỉ thi phải nộp bài thi, đề thi, giấy nháp cho cán bộ coi thi, ra khỏi phòng thi ngay sau khi có quyết định và chỉ được rời khỏi khu vực thi khi hết thời gian của buổi thi.
Đồng thời, thí sinh bị đình chỉ thi sẽ bị hủy kết quả toàn bộ các bài thi/môn thi trong kỳ thi năm đó.
Vì sao nhiều thí sinh vẫn vi phạm quy chế thi?
Thứ nhất, với những thí sinh mang và sử dụng tài liệu trong phòng thi thì đây là hành vi cố ý, có chuẩn bị kĩ lưỡng từ trước. Đó là những em lười học hoặc có suy nghĩ sẽ “qua mặt” được giám thị phòng thi.
Nhiều thí sinh phô tô tài liệu thu nhỏ sau đó cất giấu vào người làm “phao cứu sinh”. Có em còn tinh vi hơn bằng cách chép công thức lên tay, chân. Thậm chí có em còn cất sẵn tài liệu ở nhà vệ sinh, đến lúc xin đi vệ sinh thì tranh thủ đọc một lát.
Thứ hai, nhiều thí sinh vẫn nghĩ rằng, giám thị phòng thi cũng có người dễ tính, lơ là nên sẽ có cơ hội sử dụng tài liệu. Thế nhưng, các em quên mất rằng, một phòng thi luôn có 2 giám thị, bên cạnh đó là cán bộ giám sát và thanh tra thi luôn đều nhiệm vụ chống gian lận thi cử.
Chưa kể, nếu giám thị để cho thí sinh sử dụng tài liệu mà bị cán bộ giám sát, thanh tra phát hiện thì họ sẽ bị kỉ luật. Giám thị có thể bị khiển trách, cảnh cáo, bậc lương, buộc thôi việc hoặc bị xử lí hình sự tùy theo mức độ vi phạm.
Thứ ba, nhiều thí sinh muốn có tấm bằng tốt nghiệp hoặc vào đại học bằng mọi giá nhưng lực học hạn chế nên tìm cách sử dụng tài liệu. Vậy nên mới có thí sinh bất chấp quy chế, dùng điện thoại chụp đề thi gửi ra ngoài nhờ người giải.
Còn nhớ năm trước, trong giờ thi tốt nghiệp chiều 7/7/2021, một thí sinh ở Quảng Bình đã mang điện thoại vào phòng thi, chụp ảnh đề Toán và gửi ra ngoài. Em này đã bị đình chỉ thi môn Ngoại ngữ - môn cuối cùng của kỳ thi tốt nghiệp.
Thứ tư, kì thi tốt nghiệp trung học phổ thông từ nhiều năm nay cho thấy, thí sinh thường vi phạm quy chế thi là đem điện thoại vào phòng thi, dù đã tắt nguồn, không sử dụng.
Một số em sau khi bị giám thị lập biên bản thì biện minh là để quên hoặc mang theo để tiện liên lạc người thân, gia đình đưa đón. Tuy vậy, phải thừa nhận rằng, hiện nay rất nhiều học sinh nghiện điện thoại, tranh thủ lướt mạng xã hội, nhắn tin khi chưa đến giờ thi.
Thứ năm, việc nhiều học sinh vi phạm quy chế thi cho thấy các em nhận thức về hành vi vi phạm pháp luật còn mơ hồ, trong khi bản thân đã ở tuổi 18.
Một giáo viên dạy môn Giáo dục công dân ở Thành phố Hồ Chí Minh cho biết, chương trình lớp 12 có bài học bài Thực hiện pháp luật - đề cập đến các loại vi phạm pháp luật và trách nhiệm pháp lí.
Vậy nên, nhiều thí sinh vi phạm quy chế thi cũng là điều rất đáng trăn trở.
(*) Văn phong, nội dung bài viết thể hiện góc nhìn, quan điểm của tác giả.
