Quý 1 năm 2022, trên cả nước ghi nhận hơn 200.000 lao động rút bảo hiểm xã hội một lần (tăng 1% so với cùng kỳ năm 2021).
Tình trạng rút bảo hiểm xã hội một lần xảy ra tại nhiều địa phương, nhưng tại Hải Phòng, con số này rất thấp.
Cụ thể, quý 1 năm 2022, toàn thành phố có 2.838 người rút bảo hiểm xã hội một lần, chỉ tăng 8 người so với quý 1-2021.
Nỗ lực vận động từng người
Đến bộ phận Một cửa của bảo hiểm xã hội huyện An Dương, không khí làm việc rất khẩn trương, nghiêm túc.
Bên cạnh công tác tiếp nhận, giải quyết các thủ tục, hồ sơ của cá nhân, tổ chức, tại đây còn có sự xuất hiện của “tổ tư vấn đặc biệt”, cán bộ tư vấn trực tiếp là các đồng chí trong ban lãnh đạo.
 |
Cán bộ, nhân viên bảo hiểm xã hội phát tờ gấp tuyên truyền đến người lao động tại bộ phận “Một cửa” (Ảnh: Trung Kiên) |
Vừa qua, vợ chồng anh P. V. K., ở xã Nam Sơn (huyện An Dương) đến Bảo hiểm xã hội huyện để nộp hồ sơ rút bảo hiểm xã hội một lần.
Nhận được thông tin, tổ tư vấn ngay lập tức trực tiếp trao đổi, phân tích những thiệt thòi khi anh rời “lưới an sinh” sẽ không có thẻ bảo hiểm y tế, không có lương hưu khi về già, mà còn “phí” quãng thời gian đã tham gia…
Không chỉ tư vấn, cán bộ còn lắng nghe hoàn cảnh, tâm tư, nguyện vọng của người lao động đồng thời đưa ra phương án tốt nhất, phù hợp nhất để người lao động cân nhắc lựa chọn.
Sau khi suy nghĩ kỹ càng, ngay hôm sau, vợ anh K. mang sổ đến cơ quan Bảo hiểm xã hội để tham gia tiếp bảo hiểm tự nguyện cho chồng và hàng tháng chị tự trích thu nhập để đóng cho chồng.
Đây chỉ là 1 trong số gần 40 trường hợp mà tổ tư vấn vận động thành công tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện sau khi đề xuất rút một lần.
Cũng nhờ cách làm này, mà số người rút bảo hiểm xã hội một lần tại huyện An Dương cơ bản thấp.
Cụ thể, quý 1 năm 2022, Bảo hiểm xã hội huyện An Dương giải quyết chế độ bảo hiểm một lần đối với 237 lao động, tăng 2 người so với cùng kỳ năm 2021.
 |
Không chỉ tư vấn, cán bộ còn lắng nghe hoàn cảnh, tâm tư, nguyện vọng của người lao động đồng thời đưa ra phương án tốt nhất, phù hợp nhất để người lao động cân nhắc lựa chọn (Ảnh: Trung Kiên) |
Tại quận Ngô Quyền, quý 1 năm 2022 ghi nhận 112 người rút bảo hiểm xã hội một lần, giảm 22 người so với cùng kỳ năm 2021.
Giám đốc Bảo hiểm xã hội quận Ngô Quyền Phạm Đức Sơn cho biết, những kết quả đạt được cho thấy giải pháp mà Bảo hiểm xã hội quận đang triển khai có hiệu quả nhất định.
Đơn vị chủ động nắm biến động số lao động của doanh nghiệp qua số liệu báo tăng, báo giảm của đơn vị. Ngay khi đơn vị chốt sổ cho người lao động, cán bộ, nhân viên đề nghị đơn vị chủ động tuyên truyền, hướng dẫn người lao động không nên rút bảo hiểm một lần mà chủ động tìm công việc mới để tham gia tiếp.
Trường hợp không có điều kiện tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện có thể bảo lưu thời gian đóng.
Bên cạnh đó, quận phối hợp với các phường, cung cấp các nội dung tuyên truyền về bảo hiểm xã hội một lần trên hệ thống loa phát thanh vào sáng và chiều.
Với phương châm “mưa dầm thấm lâu”, việc truyền thanh liên tục cũng tác động và làm thay đổi nhận thức của nhiều lao động.
Những biện pháp trên chỉ là “vòng đầu”, khi người lao động đến cơ quan Bảo hiểm xã hội làm việc, cán bộ, nhân viên sẽ tiếp tục vận động, thuyết phục đến cùng.
Thực tế cho thấy, mỗi đơn vị có những cách làm khác nhau, tùy thuộc vào số lượng lao động, tình hình thực tế và kết quả đem lại rất khả quan.
Tại một số đơn vị, ngay sau khi người lao động nhận số tiền bảo hiểm xã hội một lần, cán bộ, nhân viên vận động, thuyết phục chỉ trích 1 phần nhỏ số tiền tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện 5 năm, coi đây như 1 khoản để dành.
Khi đó, người lao động vừa có tiền mang về lại có thêm khoản tích lũy để có lương hưu khi về già.
Nắm bắt tâm lý này, cơ quan Bảo hiểm xã hội vận động thành công khá nhiều trường hợp.
Theo thống kê của Bảo hiểm xã hội thành phố, quý 1 năm 2022, số người rút bảo hiểm xã hội một lần là 2.838 người, tăng 8 người so với quý 1 năm 2021.
8 người là một con số rất nhỏ nhưng là những nỗ lực rất lớn của toàn thể cán bộ, viên chức, người lao động bảo hiểm xã hội Hải Phòng.
Triển khai đồng bộ các giải pháp
Thực tế cho thấy, bên cạnh nguyên nhân do ảnh hưởng của dịch bệnh COVID-19 thì còn nhiều yếu tố khác tác động đến quyết định của người lao động khi rút bảo hiểm xã hội một lần.
 |
Doanh nghiệp cần tăng cường công tác tuyên truyền, vận động người lao động không nên rút bảo hiểm xã hội một lần (Ảnh: Trung Kiên) |
Anh Đoàn Văn Phong, ở xã Thủy Đường (huyện Thủy Nguyên) cho biết, hiện luật sửa đổi tăng tuổi nghỉ hưu, theo quy định mới, tôi phải làm việc đến hơn 60 tuổi và tham gia bảo hiểm xã hội 25 năm nữa mới đủ điều kiện hưởng 75% lương hưu.
Đến độ tuổi gần 50 tôi e là sẽ rất khó để “trụ” được với công việc do sức khỏe giảm sút, môi trường làm việc nặng nhọc, độc hại”. Chính suy nghĩ này khiến nhiều lao động không ngần ngại rút luôn một lần.
Để hạn chế tình trạng này, Bộ Lao động Thương binh Xã hội đang đề xuất giảm thời gian đóng bảo hiểm xã hội xuống còn 15 năm để người lao động có cơ hội hưởng lương hưu.
Tuy nhiên, cũng cần tính toán kỹ càng bởi hiện nay, tỷ lệ người nhận bảo hiểm xã hội một lần tập trung ở độ tuổi khá trẻ từ 20-30 tuổi.
Một số lao động cho rằng nếu giả sử rút bảo hiểm xã hội một lần ở trong độ tuổi trẻ như vậy thì vẫn có thể tham gia đủ 15 năm để hưởng lương hưu sau này.
Do đó, các cấp có thẩm quyền cần tính toán kỹ các điều kiện kèm theo để siết chặt tình trạng trên nếu quy định được thông qua và ban hành trong thời gian tới.
Trên đây là những giải pháp mang tính dài hơi, quay lại thời điểm hiện nay, mặc dù tình hình dịch bệnh COVID-19 cơ bản được kiểm soát, hoạt động sản xuất kinh doanh dần trở lại “trạng thái bình thường” nhưng cũng không thể chủ quan, buông lỏng các giải pháp hạn chế tình trạng rút bảo hiểm xã hội một lần.
 |
Bộ Lao động Thương binh Xã hội đang đề xuất giảm thời gian đóng bảo hiểm xã hội xuống còn 15 năm để người lao động có cơ hội hưởng lương hưu (Ảnh: Trung Kiên) |
Phó giám đốc Bảo hiểm xã hội Hải Phòng Nguyễn Văn Thạnh cho biết, ngay trong tháng đầu tiên của quý 2-2022, số lượng người rút bảo hiểm xã hội một lần có dấu hiệu gia tăng.
Hiện, bảo hiểm xã hội thành phố chỉ đạo các phòng nghiệp vụ, bảo hiểm xã hội các quận, huyện rà soát, nắm bắt tình hình lao động trên địa bàn, chủ động báo cáo Uỷ ban nhân dân quận, huyện, Ban Chỉ đạo thực hiện chính sách Bảo hiểm xã hội, Bảo hiểm y tế khi tình trạng nhận một lần tăng cao để kịp thời có giải pháp hạn chế.
Đồng thời, phối hợp với các phòng, ban, đoàn thể của địa phương tuyên truyền bằng nhiều hình thức: hội nghị, nhóm nhỏ, loa phát thanh….
Tổ chức các hội nghị đối thoại với đơn vị, doanh nghiệp và người lao động về chế độ hưu trí và bảo hiểm xã hội một lần.
Bên cạnh đó, cơ quan Bảo hiểm xã hội đẩy mạnh tuyên truyền trên các trang mạng xã hội: Facebook, Zalo….
Khuyến khích cán bộ, viên chức, người lao động của bảo hiểm xã hội thành phố và các đơn vị, doanh nghiệp tích cực chia sẻ, lan tỏa các thông tin từ nguồn tin chính thống nhằm khuyến cáo và nâng cao hiểu biết, nhận thức của người lao động về bảo hiểm xã hội một lần.
Tại bộ phận Một cửa, các đơn vị bố trí cán bộ, nhân viên tư vấn; kẹp các tờ rơi, tờ gấp, tài liệu truyền thông về lợi ích hưởng lương hưu hằng tháng, những thiệt thòi khi nhận bảo hiểm xã hội một lần vào hồ sơ của người lao động hoặc phát tờ gấp trực tiếp đến người lao động.
