"Tham gia Bảo hiểm xã hội tự nguyện sẽ dần trở thành thói quen, văn hóa của người dân", đây là khẳng định của Phó Tổng Giám đốc Bảo hiểm xã hội Việt Nam Trần Đình Liệu.
Trước những số liệu ấn tượng trong hai năm 2018 và 2019, số người tham gia Bảo hiểm xã hội tự nguyện đã có sự tăng trưởng ấn tượng, ông Trần Ðình Liệu cho biết, chính sách Bảo hiểm xã hội tự nguyện được triển khai thực hiện từ năm 2008 nhằm tạo cơ hội cho người lao động ở khu vực phi chính thức được tham gia Bảo hiểm xã hội.
Trên thực tế, sau 10 năm triển khai, số người tham gia Bảo hiểm xã hội tự nguyện vẫn chưa phát triển tương xứng với tiềm năng.
Ngày 23/5/2018, sau khi Hội nghị lần thứ 7 Ban Chấp hành Trung ương khóa XII ban hành Nghị quyết số 28-NQ/TW về cải cách chính sách Bảo hiểm xã hội cùng với định hướng thực hiện "Bảo hiểm xã hội toàn dân" và Nghị quyết số 102/NQ-TW ngày 3/8/2018 của Chính phủ thực hiện giao chỉ tiêu phát triển đối tượng tham gia Bảo hiểm xã hội cho Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố; coi đó là chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, công tác phát triển Bảo hiểm xã hội tự nguyện đã có sự bứt phá rõ rệt.
 |
Phó tổng giám đốc bảo hiểm xã hội Việt Nam Trần Đình Liệu. |
Ông Liệu cho biết, năm 2018, cả nước có hơn 277 nghìn người tham gia Bảo hiểm xã hội tự nguyện, tăng gần 53 nghìn người, tương ứng tăng 23,6% so năm 2017.
Năm 2019, con số đã tăng lên gần 574 nghìn người, tăng gần 297 nghìn người, tương ứng tăng 107,1% so với năm 2018, chiếm 1,17% so với lực lượng lao động trong độ tuổi lao động. Ðặc biệt, số người tham gia Bảo hiểm xã hội tự nguyện tăng mới trong năm 2019 đã bằng tổng số người tham gia Bảo hiểm xã hội tự nguyện phát triển được của cả 11 năm trước cộng lại.
Ðể có được kết quả đó, Bảo hiểm xã hội Việt Nam nỗ lực triển khai nhiều giải pháp với quyết tâm đưa Nghị quyết số 28 vào cuộc sống.
Việc thiết kế chính sách Bảo hiểm xã hội tự nguyện đã có những thay đổi và thuận lợi hơn rất nhiều cho người tham gia.
Hiện nay, chỉ cần là công dân Việt Nam từ đủ 15 tuổi trở lên và không giới hạn trần tuổi là có thể tham gia Bảo hiểm xã hội tự nguyện.
Các phương thức đóng đa dạng và linh hoạt, nới rộng thời điểm đóng. Quy định mức thu nhập làm căn cứ đóng Bảo hiểm xã hội tự nguyện cũng phù hợp hơn.
Từ ngày 1/1/2018, người tham gia Bảo hiểm xã hội tự nguyện còn được Nhà nước hỗ trợ tiền đóng theo tỷ lệ phần trăm (%) trên mức đóng Bảo hiểm xã hội hằng tháng theo mức chuẩn hộ nghèo của khu vực nông thôn.
Về tổ chức thực hiện, thời gian qua, Bảo hiểm xã hội Việt Nam tăng cường phối hợp các cơ quan liên quan; nỗ lực thực hiện nhiều giải pháp đồng bộ như:
Tham gia đề xuất hoàn thiện chính sách cho phù hợp tình hình thực tiễn; thực hiện cải cách thủ tục hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin tạo thuận lợi cho người tham gia, thụ hưởng chính sách.
Ðổi mới, tăng cường công tác truyền thông, nhất là trên môi trường mạng xã hội, khuyến khích mỗi cán bộ, công chức, viên chức, người lao động trong toàn ngành Bảo hiểm xã hội là một tuyên truyền viên để giới thiệu, vận động người dân tham gia...
Cũng theo ông Trần Đình Liệu, hàng năm, tháng 5 được chọn là Tháng Vận động triển khai Bảo hiểm xã hội toàn dân theo Quyết định số 1676/QÐ-TTg ngày 21-11-2019 của Thủ tướng Chính phủ, đây là cơ hội tốt để Bảo hiểm xã hội Việt Nam và các ngành liên quan tập trung tuyên truyền trong tháng cao điểm.
Lễ ra quân Tháng Vận động triển khai Bảo hiểm xã hội toàn dân với chủ đề "Chính sách Bảo hiểm xã hội - điểm tựa an sinh của người lao động và nhân dân" và lễ ra quân hưởng ứng Ngày Bảo hiểm y tế Việt Nam - Tuyên truyền vận động người dân tham gia Bảo hiểm xã hội tự nguyện, Bảo hiểm y tế hộ gia đình do Bảo hiểm xã hội Việt Nam và Tổng công ty Bưu điện Việt Nam tổ chức tháng 5 và tháng 7/2020 vừa qua đã trực tiếp vận động được gần 134 nghìn người, trong đó, có gần 63 nghìn người tham gia BHX tự nguyện, hơn 71 nghìn người tham gia bảo hiểm y tế hộ gia đình.
Con số đó đã khẳng định niềm tin của người lao động và nhân dân đối với chính sách an sinh xã hội ưu việt của Ðảng và Nhà nước ta, vị Phó Tổng Giám đốc Bảo hiểm xã hội Việt Nam cho biết thêm.
Ngoài những thuận lợi và thành tựu đạt được đã nêu, ông Trần Đình Liệu cũng nhận định, công tác phát triển bảo hiểm, nhất là bảo hiểm xã hội tự nguyện vẫn còn những khó khăn, thử thách không nhỏ.
Theo đó, ông Liệu cho rằng, vẫn còn nhiều người dân chưa có thông tin đầy đủ về chính sách Bảo hiểm xã hội tự nguyện; khi nói về quyền lợi, họ cũng thường so sánh việc Bảo hiểm xã hội bắt buộc có năm chế độ nhưng Bảo hiểm xã hội tự nguyện chỉ có hai chế độ là hưu trí và tử tuất.
Tuy nhiên, ông Lợi cho biết, nhiều người chưa biết, hưởng năm chế độ vì người tham gia Bảo hiểm xã hội bắt buộc phải đóng tiền cho năm chế độ, hưởng hai chế độ vì người dân chỉ đóng tiền cho hai chế độ.
Trong khi đó, nếu đóng cả năm chế độ thì với người lao động tự do, không có sự đóng góp cùng của doanh nghiệp sẽ là một gánh nặng lớn.
Nhiều người cũng nghĩ việc bỏ tiền ra đóng Bảo hiểm xã hội tự nguyện đến lúc hưởng sẽ không hấp dẫn, không bằng việc gửi tiết kiệm.
 |
Phát động quyết tâm vận động người dân tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện, bảo hiểm y tế hộ gia đình tại Lễ ra quân. |
Nhưng thực tế, với một phép tính đơn giản: Nếu người dân đóng Bảo hiểm xã hội tự nguyện 22% trên mức 700 nghìn đồng của chuẩn hộ nghèo hằng tháng thì trong vòng 20 năm khi nam đủ 60 tuổi, nữ đủ 55 tuổi thì nhận lương hưu mỗi tháng được 400 nghìn đồng lớn hơn rất nhiều số tiền đóng hằng tháng 154 nghìn đồng...
Bên cạnh đó, số tiền lương hưu này cũng được điều chỉnh tăng lên theo chính sách tiền lương của Nhà nước. Chỉ một phép tính đơn giản có thể thấy chính sách Bảo hiểm xã hội tự nguyện mang lại lợi ích rất lớn cho người tham gia, ông Liệu phân tích.
Trước thực thế còn nhiều khó khăn, thách thức, ông Trần Đình Liệu đã nêu ra nhiều giải pháp, trong đó, Nghị quyết 28-NQ/TW được xác định là kim chỉ nam cho mọi hoạt động của ngành Bảo hiểm xã hội, trong đó, mở rộng phạm vi bao phủ Bảo hiểm xã hội, là mục tiêu trước mắt và lâu dài để hướng tới Bảo hiểm xã hội toàn dân, bảo đảm an sinh xã hội cho mọi người lao động.
Vì vậy, ngành Bảo hiểm xã hội sẽ tập trung xây dựng niềm tin của nhân dân đối với chính sách Bảo hiểm xã hội qua việc tập trung đổi mới toàn diện nội dung, hình thức và phương pháp tuyên truyền Bảo hiểm xã hội theo Quyết định số 1676/QÐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ ký ban hành ngày 21/11/2019.
Trong đó, chú trọng tăng cường phối hợp các bộ, ngành, các cơ quan truyền thông, cơ quan thông tấn, báo chí, cấp ủy, chính quyền các cấp đẩy mạnh công tác truyền thông với nhiều hình thức đa dạng, phong phú, hiện đại.
Thông qua đó, giúp người dân, người lao động hiểu rõ quyền, lợi ích của việc tham gia Bảo hiểm xã hội trên cơ sở nhận thức đúng, đầy đủ và sâu sắc chủ trương, quan điểm của Ðảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về Bảo hiểm xã hội, từ đó, tạo sự đồng thuận, chủ động tham gia.
Phó Tổng giám đốc Bảo hiểm xã hội Việt Nam Trần Đình Liệu cho biết, Bảo hiểm xã hội Việt Nam tiếp tục đề xuất, kiến nghị hoàn thiện hệ thống pháp luật về Bảo hiểm xã hội để tăng tính hấp dẫn, thuận lợi hơn nữa cho người tham gia.
Trong đó kiến nghị, đề xuất: Sửa đổi quy định về điều kiện, về thời gian đóng Bảo hiểm xã hội tự nguyện để được hưởng lương hưu, kết hợp điều chỉnh cách tính hưởng lương hưu; Quy định điều chỉnh tăng và linh hoạt hơn về sự hỗ trợ của Nhà nước cho người tham gia Bảo hiểm xã hội tự nguyện, nhất là đối tượng người nông dân, người lao động phi chính thức không thuộc hộ nghèo, cận nghèo để tăng mức độ hấp dẫn, khuyến khích tăng số người tham gia Bảo hiểm xã hội tự nguyện; Quy định điều kiện về tuổi để được hưởng lương hưu giữa nam và nữ cho phù hợp để khuyến khích người nông dân, người lao động khu vực phi chính thức tham gia Bảo hiểm xã hội tự nguyện.
Bên cạnh đó, Bảo hiểm xã hội Việt Nam cũng sẽ đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý, hỗ trợ nghiệp vụ, cải cách thủ tục hành chính; tăng cường công tác đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ, quản lý và thường xuyên kiểm tra việc thực hiện nhiệm vụ đối với tổ chức, bộ máy làm công tác thu, đại lý thu.
Chấn chỉnh kịp thời, nâng cao chất lượng phục vụ để người dân không chỉ có niềm tin vào chính sách mà còn có niềm tin tưởng tuyệt đối với cán bộ, công chức, viên chức, người lao động ngành Bảo hiểm xã hội.
