South China Morning Post ngày 13/12 bình luận, nói chuyện tiền bạc là cách thức Trung Quốc và Hoa Kỳ đang tranh giành ảnh hưởng vị trí thống trị ở châu Á cũng như lôi kéo bạn bè. Trung Quốc đã tìm cách "tán tỉnh" Malaysia với thỏa thuận đầu tư trực tiếp nước ngoài lớn nhất trong năm nay, một số nhà phân tích xem đó là một chiến thắng của Bắc Kinh trước Washington trong cuộc đua tiền bạc mua ảnh hưởng.
 |
| Thủ tướng Malaysia Najib Razak và Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường, ảnh: Weekly Bucket. |
Bắc Kinh muốn có quan hệ ngoại giao mạnh mẽ hơn với Malaysia sau khi quan hệ với các nước láng giềng khác ở Đông Nam Á trở nên căng thẳng vì tranh chấp ở Biển Đông.
Gần đây Malaysia cũng lên tiếng nhiều hơn về các hành vi xâm lấn của Trung Quốc, trong khi đó Mỹ muốn tăng cường quan hệ với các nước châu Á để chống lại sự hung hăng ngày càng tăng của Trung Quốc. Và bây giờ, Bắc Kinh dường như đã qua mặt Washington trong trường hợp Malaysia.
Một ngày sau khi Tổng thống Mỹ Barack Obama rời Kuala Lumpur quỹ đầu tư nhà nước Malaysia (1MDB) đang "nợ nhưa chúa chổm" đã thông báo, tập đoàn Nuclear General Power Trung Quốc sẽ mua lại toàn bộ khối tài sản của 1MDB, công ty Edra Global Energy Bhd.
Thương vụ này giúp Trung Quốc chiếm được một chỗ đứng quan trọng trong ngành năng lượng của Malaysia. Edra Global Energy Bhd là doanh nghiệp sản xuất điện lớn thứ 2 của quốc gia này.
Thỏa thuận trên cũng là dự án đầu tư trực tiếp nước ngoài lớn nhất của Malaysia trong năm nay. Kadir Jasin, một bloger nổi tiếng nói với South China Morning Post: "Trung Quốc rất thông minh. Với một giao dịch duy nhất họ đã chiếm được quyền kiểm soát tài sản chiến lược của Malaysia, trong khi Mỹ vẫn còn đang phải chờ Quốc hội thông qua TPP".
"Rõ ràng là Hoa Kỳ và Trung Quốc hiện nay đang cạnh tranh gay gắt ảnh hưởng ở khu vực Đông Nam Á và xu hướng này sẽ chỉ gia tăng. Trung Quốc đang ứng phó với chiến lược của Mỹ bằng cách sử dụng sức mạnh lớn nhất của họ - quỹ dự trữ tài chính khổng lồ để thực hiện chiến lược đầu tư giống như vào Edra Global Energy Bhd trong phạm vi toàn khu vực.
Thủ tướng Najib Razak đang ở trong hoàn cảnh hiểm nghèo, đặc biệt là vụ bê bối 1MDB, và Trung Quốc có lẽ là quốc gia duy nhất bây giờ có đủ tiền mặt và ý chí giải cứu ông ta", Dennis Ignatius, một nhà ngoại giao Malaysia cho biết.
1MDB hiện đang bị điều tra vì tham nhũng và quản lý yếu kém đối với 5 đơn vị thành viên trong nước và cả ở Thụy Sỹ. Ông Najib Razak là Chủ tịch Hội đồng đầu tư của quỹ này và đang phủ nhận mọi cáo buộc liên quan đến trách nhiệm cá nhân đối với 1MDB.
Quỹ đầu tư này hiện đang phải gánh khoản nợ 9,6 tỉ USD. Khoản nợ này sẽ giảm đáng kể nếu việc bán Edra Global Energy Bhd trót lọt, số tiền Trung Quốc rót sang sẽ chi trả các khoản nợ này.
Ignatius nói: "Thỏa thuận mua Edra Global Energy Bhd là món hời cực lớn đối với Trung Quốc, nó cung cấp cho Bắc Kinh cơ hội chiếm địa vị trung tâm của nền kinh tế Malaysia trong khi được nội các Najib Razak biết ơn. Như chúng ta đều biết, lòng biết ơn luôn đi kèm với một cái giá. Là chủ đầu tư trực tiếp nước ngoài lớn nhất ở Malaysia chắc chắn sẽ mang lại cho Trung Quốc những ưu đãi đặc biệt."
Nếu Trung Quốc định trở thành một siêu cường khu vực với một lực lượng hải quân biển xa, họ sẽ phải tìm kiếm quyền truy cập một loạt căn cứ giống như hải quân Mỹ. Do đo theo Ignatius: "Tìm kiếm quyền truy cập như vậy chắc chắn phải là một trong những mục tiêu của Trung Quốc trong chính sách đối với khu vực. Malaysia vốn dễ bị tổn thương do bất ổn nội bộ đã tạo ra cơ hội trời cho duy nhất với Trung Quốc để thúc đẩy lợi ích chiến lược của họ."
