Ngày 22/3/2019, Bộ Giáo dục và Đào tạo có văn bản số 1148 trả lời kiến nghị của các phụ huynh Hải Phòng, thông báo kết quả thẩm định dự án cuộc thi Khoa học kỹ thuật cấp quốc gia dành cho học sinh trung học (VISEF) năm học 2018-2019.
Kết quả thẩm định không thay đổi
Cụ thể, với phản ánh của phụ huynh Nguyễn Thanh Sơn và Nguyễn Văn Tuấn, Bộ Giáo dục và Đào tạo cho biết, Hội đồng đã tiến hành chấm thẩm định 3 dự án: “Chế tạo máy tự hành chăm sóc và thu hoạch cây ăn quả mô phỏng hoạt động của con người”; dự án “Máy làm sạch bề mặt bạt đáy ao nuôi tôm”; dự án “Máy cắt tỉa cây cảnh sử dụng ắc quy và pin năng lượng mặt trời”.
Theo đó, kết quả đánh giá theo Biên bản của Hội đồng chấm thẩm định với các dự án trên như sau:
Dự án “Chế tạo máy tự hành chăm sóc và thu hoạch cây ăn quả mô phỏng hoạt động của con người”, các nghiên cứu liên quan chưa đề cập, chưa trình bày các ưu, nhược điểm của từng nghiên cứu tương đồng; tên đề tài không sát với nội dung (tên đề tài nói chung về cây ăn quả nhưng báo cáo thì nói về quả thanh long); Chưa trình bày rõ phương án nghiên cứu….
 |
| Kết quả các dự án tham gia cuộc thi Khoa học kỹ thuật quốc gia năm học 2018-2019 không thay đổi sau khi Bộ Giáo dục và Đào tạo chấm thẩm định. (ảnh: moet.gov.vn) |
Đối với dự án “Máy làm sạch bề mặt bạt đáy ao nuôi tôm”, vấn đề nghiên cứu rõ ràng, giải pháp thực hiện thực tế; kế hoạch và phương pháp nghiên cứu phù hợp.
Sản phẩm hoàn chỉnh của đề tài đã được thử nghiệm có hiệu quả rõ rệt; Đề tài đã sử dụng các vật liệu dễ kiếm, dễ gia công, kết hợp với các thiết bị hiện có một cách hợp lý.
Về dự án “Máy cắt tỉa cây cảnh sử dụng ắc quy và pin năng lượng mặt trời” Hội đồng chấm thẩm định nhận định: Ý tưởng sử dụng pin năng lượng mặt trời thay thế máy dùng xăng, dầu là hợp lý và phù hợp với thực tiễn;
Máy đã được sản xuất và đưa vào sử dụng có giá thành rẻ; kết cấu của máy gọn nhẹ, dễ chế tạo.
Kết quả đánh giá của Hội đồng thẩm định đối với 3 dự án nói trên là phù hợp với kết quả đánh giá của Ban Giám khảo cuộc thi đã công bố.
|
|
Còn trong văn bản trả lời phụ huynh Vũ Thị Xuân Hương, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã tiến hành chấm thẩm định 3 dự án sau: “Sự bùng nổ của hiện tượng thích mạo hiểm ở thanh thiếu niên – tác động của nó lên vỏ não và hệ thống limbic”; “Nghiên cứu chỉ số hạnh phúc học đường của học sinh trung học phổ thông”; “Học sinh thủ đô quảng bá giá trị di tích Văn Miếu – Quốc Tử Giám để phát huy truyền thống hiếu học trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp 4.0”.
Sau khi chấm thẩm định, Bộ Giáo dục và Đào tạo kết luận, kết quả đánh giả của Hội đồng thẩm định đối với 3 dự án trên là phù hợp với kết quả đánh giá của Ban Giám khảo cuộc thi.
Cụ thể, Hội đồng thẩm định cho rằng, dự án “Nghiên cứu chỉ số hạnh phúc học đường của học sinh trung học phổ thông”, đề tài có câu hỏi nêu vấn đề nghiên cứu rõ ràng, có đóng góp vào thực tiễn;
Phương pháp nghiên cứu phù hợp với trình độ học sinh; có số liệu đầy đủ, có độ tin cậy; có sự sáng tạo trong vấn đề nghiên cứu, đối tượng nghiên cứu; chất lượng đề tài được nghiên cứu tốt.
Dự án “Học sinh thủ đô quảng bá giá trị di tích Văn Miếu – Quốc Tử Giám để phát huy truyền thống hiếu học trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp 4.0”, câu hỏi nghiên cứu rõ ràng, phương pháp nghiên cứu có độ tin cậy;
Dự án có sự rõ ràng về cơ sở khoa học và phương pháp nghiên cứu, các biến số hợp lý, phù hợp, mô hình thực nghiệm đơn giản và có tính ứng dụng cao; dữ liệu đầy đủ, thu thấp và phân tích dữ liệu tốt; Dự án có sự sáng tạo về phương pháp và nội dung.
Đối với dự án “Sự bùng nổ của hiện tượng thích mạo hiểm ở thanh thiếu niên – tác động của nó lên vỏ não và hệ thống limbic” có mẫu nghiên cứu chưa phù hợp với đối tượng nghiên cứu;
Tính thực tiễn để giải quyết các vấn đề xã hội chưa thể hiện rõ trong đề tài; Phần xã hội hành vi bị tác động không rõ dẫn đến các giải pháp đưa ra chưa phù hợp.
Không đồng tình, phụ huynh tiếp tục kiến nghị
Ngay sau khi nhận được công văn số 1148, một số phụ huynh, học sinh ở Hải Phòng đã phản ứng gay gắt, gửi đơn kiến nghị tới Thủ tướng Chính phủ và các cơ quan chức năng.
Trong đơn kiến nghị, các phụ huynh Nguyễn Thanh Sơn và Nguyễn Văn Tuấn cho biết, việc thành lập hội đồng cũng như các quy trình, phương pháp và tiêu chí ở lần đánh giá và thẩm định lại đề tài này không hề được nói đến trong các thông báo công khai.
Hội đồng thẩm định là những giám khảo nào, có thực sự độc lập và khách quan cũng không được Bộ Giáo dục và Đào tạo công bố trong văn bản gửi tới phụ huynh.
 |
| Phụ huynh Hải Phòng bức xúc với cách trả lời kiến nghị của Bộ Giáo dục và Đào tạo (Ảnh: Lã Tiến) |
Ông Nguyễn Văn Tuấn bức xúc: “Thật không thể tin nổi cách trả lời kiến nghị của Bộ Giáo dục và Đào tạo.
Có những nội dung chúng tôi kiến nghị thì họ lại không trả lời, có nội dung kiến nghị một đằng, trả lời một nẻo”.
Các phụ huynh này cũng cho biết thêm, tiêu chí chấm điểm bao gồm: Câu hỏi hoặc vấn đề nghiên cứu: 10 điểm; Kế hoạch và phương pháp nghiên cứu: 15 điểm; Thực hiện kế hoạch nghiên cứu: 20 điểm; Tính sáng tạo: 20 điểm; Gian trưng bày: 10 điểm; Trả lời phỏng vấn: 25 điểm.
Tuy nhiên, quá trình thẩm định lại đề tài chỉ dựa vào hồ sơ dự án (tổng 45 điểm). Những tiêu chí quan trọng như: Tính sáng tạo của đề tài, gian trưng bày (các thiết bị, mô hình và mô phỏng của dự án kỹ thuật, cách thức hoạt động và khả năng thực tế của sản phẩm…) và trả lời phỏng vấn (Sự hiểu biết về cơ sở khoa học, sự giải thích và hạn chế của dự án, sự thừa nhận khả năng tác động về khoa học, xã hội hoặc kinh tế…) lại bị lược bỏ.
|
|
“Theo chúng tôi, việc đánh giá, thẩm định đề tài chỉ với nửa non số điểm 45/100, hoàn toàn thiếu sự chính xác, tính khách quan và vi phạm quy chế đánh giá theo quy định”, ông Nguyễn Thanh Sơn chia sẻ.
Ông Sơn cho rằng, trong kiến nghị, chúng tôi đã nêu rõ một số đề tài đã vi phạm quy chế về những vật không được phép trưng bày tại cuộc thi.
Hơn nữa, có 5 dự án đạt giải nhất, 13 giải nhì và 4 giải ba, có đề tài trùng lặp về mặt giải pháp, kết quả với những nghiên cứu, sản phẩm thị trường đã công bố, hoàn toàn không có tính mới, tính sáng tạo.
Nhưng, các dự án này vẫn được hội đồng thẩm định phê duyệt cho đủ điều kiện tham gia dự thi, thậm chí đạt giải cao trong cuộc thi khoa học lớn nhất toàn quốc dành cho học sinh.
Tuy nhiên, toàn bộ những kiến nghị này của phụ huynh Hải Phòng không được Bộ Giáo dục và Đào tạo đả động đến.
Các phụ huynh cho rằng, việc thẩm định đề tài trước khi đánh giá được thực hiện qua loa nên thiếu chính xác.
Phụ huynh nghi ngờ tính công minh của Ban tổ chức cuộc thi VISEF 2019 trong tất cả các khâu từ thẩm định dự án đến đánh giá và chấm thẩm định.
Đề nghị các cơ quan có thẩm quyền vào cuộc làm rõ để đảm bảo sự công bằng và niềm tin cho các học sinh.
“Con chúng tôi nếu không tham gia cuộc thi này thì có thể tham gia cuộc thi khác.
Tuy nhiên, các cháu đều đã lớn và có nhận thức rõ ràng, sự không công bằng, thiếu minh bạch trong cuộc thi VISEF 2019 sẽ khiến các em mất đi động lực nghiên cứu khoa học.
Điều chúng tôi cần là sự công bằng tại một cuộc thi cấp quốc gia!”, ông Nguyễn Thanh Sơn nói.
