Không ai có thể phủ nhận tầm quan trọng của phương thức đấu giá tài sản, nhất là với tài sản của Nhà nước.
Luật Đấu giá tài sản 2016 ra đời là một dấu mốc quan trọng với thị trường bất động sản. Thứ nhất, đấu giá quyền sử dụng đất là phương thức giúp Nhà nước huy động tối đa nguồn thu cho ngân sách, tạo vốn đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng và phát triển kinh tế. Thứ hai, đấu giá quyền sử dụng đất tạo cơ sở cho sự phát triển thị trường đất đai, bất động sản. Thứ ba, đấu giá quyền sử dụng đất góp phần tạo sự ổn định, sự minh bạch, công bằng xã hội trong hoạt động giao đất, cho thuê đất, đảm bảo lợi ích của Nhà nước và lợi ích người sử dụng đất.
Vai trò của đấu giá đất quan trọng là vậy, nhưng cũng theo tổng kết của Bộ Tư pháp, hoạt động đấu giá tài sản còn không ít tồn tại, hạn chế, bất cập và nổi nên trong số đó là các thủ đoạn vi phạm trình tự, thủ tục đấu giá; đã xảy ra không ít vụ đấu giá “thông đồng dìm giá”, “quân xanh quân đỏ”…[1]
Để xảy ra tình trạng trên, một trong những nguyên nhân đến từ một bộ phận cán bộ, đảng viên có chức có quyền, thoái hóa, biến chất, bị cám dỗ lợi ích làm mờ mắt.
Ngày 10/11 trang thông tin kinh tế - Thông tấn xã Việt Nam (Bnews) đưa tin, ngày 9/11 Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an thành phố Hà Nội đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự, khởi tố bị can về các hành vi vi phạm các quy định về bán đấu giá tài sản, lợi dụng chức vụ quyền hạn, xảy ra tại huyện Đông Anh.
 |
Khu đất đấu giá dự án Xây dựng hạ tầng kỹ thuật khu đấu giá quyền sử dụng đất phía Đông Nam thôn Cổ Dương, xã Tiên Dương, huyện Đông Anh, Hà Nội. Ảnh: KN |
Theo đó, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an thành phố Hà Nội ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can và ra lệnh bắt giữ người trong trường hợp khẩn cấp đối với bà Nguyễn Thị Loan (sinh năm 1970), Chủ tịch Hội đồng Quản trị Công ty cổ phần tập đoàn dược phẩm Vimedimex và các thuộc cấp gồm: Nguyễn Hưng, Nguyễn Xuân Đức..., để điều tra các vi phạm về hoạt động bán đấu giá tài sản, quy định tại Điều 218 Bộ luật Hình sự 2015.
Ngoài ra, một số cá nhân làm việc tại Chi cục Quản lý đất đai (Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội), Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng Đông Anh, Công ty cổ phần thẩm định giá và đầu tư Hà Nội cũng bị cáo buộc có hành vi Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ, quy định tại Điều 356 Bộ luật Hình sự do có hành vi thông đồng hạ giá khởi điểm để đấu giá đất tại Dự án xây dựng hạ tầng kỹ thuật khu đất đấu giá phía Đông Nam, thôn Cổ Dương, xã Tiên Dương (Đông Anh, Hà Nội). [2]
Theo thông tin từ trang Bnews, cơ quan điều tra đã xác định thiệt hại ban đầu được xác định khoảng 200 tỷ đồng.
Cụ thể, khu đất gần 5ha ở xã Cổ Dương, huyện Đông Anh, ban đầu được Công ty cổ phần tư vấn thẩm định giá và đầu tư Hà Nội xác định giá trị bán đấu giá khoảng 500 tỷ đồng.
Thế nhưng, trước yêu cầu của 1 cán bộ thuộc Ban Quản lý dự án huyện Đông Anh, đơn vị thẩm định giá hạ giá xuống còn khoảng 300 tỷ đồng.
Để hoàn thiện chứng thư thẩm định giá, các đối tượng đã lập khống 12 phiếu khảo sát để đưa vào hồ sơ. Bằng nhiều thủ đoạn, Công ty thẩm định giá đã hạ giá thẩm định đất xuống còn hơn 17 triệu đồng/m2.
Trong khi, giá giao dịch thực tế tại thời điểm thẩm định khoảng từ 60-70 triệu đồng/m2.
 |
Văn bản số 2069/UBND-QLDA do Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện Đông Anh - Nguyễn Xuân Linh ký. Ảnh: LC |
Sau khi Hội đồng thẩm định giá đất duyệt mức giá sàn là hơn 18 triệu đồng/m2 để tổ chức đấu giá, Nguyễn Thị Loan đã đưa 3 công ty tham gia đấu giá. Với hành vi chỉ đạo các đối tượng cấp dưới thông đồng, dìm giá trong quá trình tham gia đấu giá quyền sử dụng đất, 1 công ty mà Nguyễn Thị Loan nắm quyền chi phối đã trúng đấu giá với mức hơn 20 triệu đồng/m2.
Chỉ sau đúng 1 tháng khi được bàn giao đất, Nguyễn Thị Loan đã bán thửa đất có giá cao nhất lên tới 110 triệu đồng/m2. [3]
Đáng lưu ý, trước khi có việc khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với vụ án, vào tháng 6/2020, trên các phương tiện thông tin đại chúng, dư luận tại huyện Đông Anh đã từng có nhiều phản ánh sự bất thường về Khu đất đấu giá dự án trên.
Như trên Báo điện tử Xây dựng ngày 28/06/2021 có bài: Đông Anh (Hà Nội): Bất thường việc đấu giá khu đất dự án Helianthus Center Red River phản ánh những bất thường về việc đấu giá khu đất phía Đông Nam, thôn Cổ Dương, xã Tiên Dương. [4]
Báo điện tử Tiền Phong ngày 02/04/2021, có bài "Lãnh đạo nơi giá đất sôi sục từng giờ ở Hà Nội lên tiếng về 'cơn sốt'" cũng đã phản ánh hiện tượng bất thường khi Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội phê duyệt kết quả trúng đấu quá với mức chỉ hơn 20 triệu đồng m2 cho nhà đầu tư là Công ty Cổ phần phát triển nhà ở Bắc Từ Liêm với diện tích 16.182,19m2 để xây dựng nhà ở liền kề, biệt thự, nhà cao tầng nhưng hiện được chào bán trên 100 triệu đồng m2 cả tiền xây dựng. [5]
Cũng cần phải nói thêm rằng các cơ quan thông tấn, báo chí đã không ít lần phản ánh Ban quản lý dự án Đầu tư xây dựng huyện Đông Anh (đơn vị thuộc Ủy ban nhân dân huyện Đông Anh) có nhiều vấn đề trong việc thi hành công vụ theo nhiệm vụ của mình.
Như ngày 21/9/2016, Báo Đấu thầu có bài "Ban Quản lý Dự án Huyện Đông Anh: Tung hỏa mù cho nhà thầu đến mua hồ sơ" Phản ánh việc nhiều nhà thầu không có cách nào mua được hồ sơ dù có nhiều dự án do Ban quản lý Dự án huyện Đông Anh mời thầu.[6]
Ngày 19/03/2020, Báo điện tử Giáo dục Việt Nam cũng đã có bài: Huyện Đông Anh im lặng trước nghi vấn trường học 61 tỷ đồng bị rút ruột, phản ánh việc Giám đốc Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng huyện Đông Anh Phạm Minh Toàn từ chối cung cấp thông tin cụ thể cho báo chí về việc Trường mầm non xã Vân Hà có dấu hiệu bị rút ruột. [7]
Như vậy có thể thấy, việc dư luận có phản ánh về sự bất thường này là hoàn toàn có cơ sở.
Tuy vậy, dù dư luận có nhiều phản ánh về sự bất thường, ngày 08/7/2021, Ủy ban nhân dân huyện Đông Anh đã có Văn bản số 2069/UBND-QLDA do Chủ tịch Nguyễn Xuân Linh ký, phản hồi một số nội dung báo chí phản ánh.
Theo văn bản số 2069/UBND-QLDA, Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện Đông Anh – Nguyễn Xuân Linh khẳng định: Công tác tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất để thực hiện dự án đầu tư xây dựng nhà ở đối với các ô đất thuộc dự án Xây dựng hạ tầng kỹ thuật khu đấu giá quyền sử dụng đất phía Đông Nam thôn Cổ Dương, xã Tiên Dương, huyện Đông Anh đã được triển khai thực hiện theo đúng các quy định hiện hành, đảm bảo khách quan, công khai, minh bạch, bảo vệ quyền và lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của các bên tham gia đấu giá
Kết quả đấu giá đã được Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội phê duyệt tại Quyết định số 5702/QĐ-UBND ngày 28/12/2020.
Hơn 3 tháng sau, ngày 29/10/2021, ông Nguyễn Trọng Đông, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội đã ký Quyết định số 4655/QĐ-UBND về việc hủy quyết định công nhận kết quả trúng đấu giá quyền sử dụng đất để thực hiện dự án Xây dựng hạ tầng kỹ thuật khu đấu giá quyền sử dụng đất ở phía Đông Nam thôn Cổ Dương, xã Tiên Dương, huyện Đông Anh.
Lý do hủy quyết định trúng đấu giá được đưa ra: “Biên bản kiểm tra hiện trạng đối với 6 tài sản so sánh trong Chứng thư thẩm định giá đất cụ thể số 141020/CT-ĐGĐ-VVAI ngày 9/10/2020 để xác định giá khởi điểm phục vụ đấu giá quyền sử dụng 16.182,19m2 đất thuộc Dự án không đúng trên thực địa” - Quyết định số 4655/QĐ-UBND nêu rõ.
Ngoài ra, Ủy ban nhân dân Thành phố Hà Nội cũng yêu cầu Ủy ban nhân dân huyện Đông Anh (đơn vị có tài sản đấu giá) và Công ty đấu giá Hợp danh số 5 – Quốc gia (tổ chức đấu giá tài sản) có trách nhiệm thực hiện hủy kết quả đấu giá quyền sử dụng đất để thực hiện Dự án đối với các ô đất có tổng diện tích 16.182,19m2 (gồm: ô đất ký hiệu CT, điện tích 3.581,74m2; ô đất ký hiệu BT, diện tích 3.046,79m2; ô đất ký hiệu LK, diện tích 9.553,66m2).
 |
Quyết định số 4655/QĐ-UBND về việc hủy quyết định công nhận kết quả trúng đấu giá quyền sử dụng đất để thực hiện dự án Xây dựng hạ tầng kỹ thuật khu đấu giá quyền sử dụng đất ở phía Đông Nam thôn Cổ Dương, xã Tiên Dương, huyện Đông Anh. Ảnh chụp màn hình |
Với văn bản số 2069/UBND-QLDA, dư luận có quyền đặt câu hỏi phải chăng Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện Đông Anh – Nguyễn Xuân Linh đã bị cấp dưới qua mặt, hay có biểu hiện quan liêu khi khẳng định công tác đấu giá quyền sử dụng đất ở địa phương mình quản lý là “đảm bảo khách quan, công khai, minh bạch, bảo vệ quyền và lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của các bên tham gia đấu giá”?
Với tư cách là Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện Đông Anh, ông Nguyễn Duy Linh có làm tròn chức trách nhiệm vụ của một cán bộ, một đảng viên hay không khi được báo chí, dư luận phản ánh nhiều dấu hiệu bất thường trong đấu giá đất tại Cổ Dương, thay vì chỉ đạo kiểm tra làm rõ và trả lời trước công luận tưng vấn đề, lại ký văn bản khẳng định ngay là “đảm bảo khách quan, công khai, minh bạch, bảo vệ quyền và lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của các bên tham gia đấu giá”?
Với những nhận định trong văn bản do ông Nguyễn Duy Linh ký như vậy, dư luận có quyền đặt câu hỏi về năng lực làm việc, cách điều hành công việc và cũng như vai trò, trách nhiệm đảng viên của ông Nguyễn Duy Linh.
Nếu Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện Đông Anh làm tròn chức trách của một đảng viên, một Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện trước các phản ánh của quần chúng cũng như các cơ quan báo chí về dấu hiệu bất thường trong đấu giá đất ở Cổ Linh để chỉ đạo xác minh, làm rõ, thì rất có thể đã ngăn ngừa được tiêu cực.
Trong nhiều năm qua, Đảng, Nhà nước ta luôn quyết tâm rất lớn trong đấu tranh phòng, chống tham nhũng, đồng thời ngăn chặn, đẩy lùi tiêu cực, làm trong sạch đội ngũ cán bộ, đảng viên, đáp ứng yêu cầu, đòi hỏi, củng cố, tăng cường niềm tin của nhân dân đối với vai trò lãnh đạo của Đảng.
Có thể thấy, thời gian qua, công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" trong nội bộ, mặc dù đã được lãnh đạo, chỉ đạo, thực hiện quyết liệt, có chuyển biến rõ nét, nhưng tham nhũng, lãng phí, tiêu cực vẫn diễn ra phức tạp, tinh vi, tập trung vào số đảng viên có chức vụ trong bộ máy nhà nước.
Ngày 25/10/2021, thay mặt Ban Chấp hành Trung ương, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng ký ban hành Quy định số 37-QĐ/TW về những điều đảng viên không được làm, trong đó có nhiều điểm mới so với Quy định số 47-QĐ/TW ngày 01/11/2011.
Cụ thể, Điều 3 của Quy định số 37 – QĐ/TW Những điều đảng viên không được làm nêu rõ: “Phản bác, phủ nhận, xuyên tạc chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; không thực hiện trách nhiệm nêu gương; chủ nghĩa cá nhân, cơ hội, vụ lợi; "tư duy nhiệm kỳ", đoàn kết xuôi chiều, dân chủ hình thức, thấy đúng không bảo vệ, thấy sai không đấu tranh; độc đoán, chuyên quyền, quan liêu, xa rời quần chúng”.
Tại Điều 3, Đảng làm rõ và bổ sung thêm biểu hiện căn bệnh quan liêu. [8]
Có thể nói, đó là sự bổ sung xác đáng từ nhận thức sâu sắc về thực trạng và tác hại của căn bệnh quan liêu, xa dân, vô cảm với dân đã tồn tại dai dẳng, thậm chí có mặt diễn biến phức tạp hơn trong đội ngũ cán bộ, đảng viên - căn bệnh mà sinh thời Chủ tịch Hồ Chí Minh từng nhấn mạnh: bệnh quan liêu, xa dân là nguy cơ lớn nhất của đảng cầm quyền.
Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định “bệnh quan liêu là kẻ thù của nhân dân, của bộ đội và của Chính phủ”.
Cán bộ, đảng viên đặc biệt là những người lãnh đạo nào mắc phải bệnh này thì “có mắt mà không thấy suốt, có tai mà không nghe thấu, có chế độ mà không giữ đúng, có kỷ luật mà không nắm vững” [9].
Bệnh quan liêu không chỉ là sự sai lầm về tác phong, phương pháp công tác mà xét về bản chất là sự tha hóa quyền lực của cơ quan công quyền, là hệ quả của sự suy thoái lập trường tư tưởng, chính trị, đạo đức cách mạng.
Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ ra những biểu hiện cụ thể của bệnh quan liêu: chỉ đạo xa rời thực tế, xa quần chúng; áp dụng phương pháp mệnh lệnh hành chính; chỉ biết hô hào khẩu hiệu chỉ thị, xem báo cáo, làm việc qua loa; lời nói không đi đôi với việc làm; chủ quan, tự mãn, coi thường quần chúng…
Ký một văn bản khẳng định việc làm được quần chúng, cơ quan báo chí phản ánh có dấu hiệu sai trái là “đảm bảo khách quan, công khai, minh bạch, bảo vệ quyền và lợi ích của Nhà nước” thay vì xác minh cụ thể từng vấn đề dư luận phản ánh để có câu trả lời chính xác, người dân có quyền đặt câu hỏi ông Nguyễn Duy Linh có tuân thủ quy định tại Điều 3, những điều đảng viên không được làm theo Quy định số 37 – QĐ/TW hay không.
Tài liệu tham khảo:
[1]https://baophapluat.vn/can-thuong-phuong-bao-kiem-tri-toi-pham-trong-dau-gia-quyen-su-dung-dat-post415857.html
[2][3] https://bnews.vn/bat-tam-giam-nhieu-doi-tuong-de-dieu-tra-vi-pham-ve-hoat-dong-ban-dau-gia-tai-san/220447.html
[4] https://baoxaydung.com.vn/dong-anh-ha-noi-bat-thuong-viec-dau-gia-khu-dat-du-an-helianthus-center-red-river-308802.html
[5] https://tienphong.vn/lanh-dao-noi-gia-dat-soi-suc-tung-gio-o-ha-noi-len-tieng-ve-con-sot-post1325028.tpo
[6] https://baodauthau.vn/ban-quan-ly-du-an-huyen-dong-anh-tung-hoa-mu-cho-nha-thau-den-mua-ho-so-post17666.html?fbclid=IwAR34gcGwawWHMpuaBHmB4Sa3xu-HcQY2rFIdqv__OzPPxA0HSagS7gdJp-k
[7] https://giaoduc.net.vn/giao-duc-24h/huyen-dong-anh-im-lang-truoc-nghi-van-truong-hoc-61-ty-dong-bi-rut-ruot-post207934.gd
[8] http://bocongan.gov.vn/tin-noi-bat/quy-dinh-moi-nhat-ve-nhung-dieu-dang-vien-khong-duoc-lam-t30414.html
[9] https://tuyengiao.vn/theo-guong-bac/chua-benh-quan-lieu-cua-can-bo-dang-vien-theo-tu-tuong-ho-chi-minh-130572
