Người dân phải được dùng thực phẩm sạch như hàng xuất khẩu

16/08/2019 19:00
Trúc Diệp
(GDVN) - Nỗ lực của Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) đang góp phần quan trọng ngăn chặn thực phẩm bẩn, bảo đảm an toàn sức khỏe của người dân.

Tại cuộc họp ngày 27/6/2019 của Ban Chỉ đạo liên ngành Trung ương về an toàn thực phẩm, báo cáo của Bộ Y tế, cơ quan thường trực Ban Chỉ đạo, cho thấy công tác bảo đảm an toàn thực phẩm tiếp tục chuyển biến tích cực.

Đến nay đã có 63/63 tỉnh, thành phố xây dựng và phát triển 1.261 chuỗi cung ứng nông sản thực phẩm an toàn, 1.456 sản phẩm và 3.177 địa điểm bán sản phẩm đã kiểm soát theo chuỗi. Các chuỗi cung ứng có sự tham gia của 100 hợp tác xã, 250 công ty, một số tập đoàn lớn.

Các cấp hội liên hiệp phụ nữ tiếp tục xây dựng các mô hình phụ nữ cam kết thực hiện sản xuất, chế biến, kinh doanh thực phẩm an toàn. Nhiều tỉnh đã lựa chọn ý tưởng từ hoạt động khởi nghiệp để hỗ trợ hội viên phụ nữ xây dựng các điểm kinh doanh, buôn bán thực phẩm an toàn và các mô  hình kinh tế tập thể như: tổ phụ nữ cung cấp dịch vụ nấu cỗ an toàn thực phẩm, mỗi hộ có 1 vườn rau xanh, chi hội phụ nữ trồng rau sạch…

Ngành nông nghiệp đã tổ chức 1.216 hội nghị, hội thảo, tập huấn về chất lượng, an toàn thực phẩm cho 35.314 lượt người dân, cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm. Hoạt động thông tin, tuyên truyền được thực hiện thường xuyên chứ không chỉ tập trung vào dịp lễ, tết, tháng hành động vì an toàn thực phẩm.

Bộ Y tế tiếp tục phối hợp triển khai thí điểm thanh tra chuyên ngành an toàn thực phẩm tại quận, huyện, thị xã ở 9 địa phương: Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, Hải Phòng, Đà Nẵng, Cần Thơ, Thanh Hoá, Hà Tĩnh, Đồng Nai, Gia Lai. Ngành y tế đào tạo được 3.000 cán bộ thanh tra liên ngành, nhưng một số tỉnh như Đà Nẵng, Cần Thơ, Đồng Nai chưa mở các lớp đào tạo.

Cục An toàn thực phẩm là đơn vị trực thuộc Bộ Y tế liên tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, kiểm tra xử lý nghiêm các vi phạm trong lĩnh vực an toàn thực phẩm; đồng thời tham mưu kịp thời cho cấp quản lý ban hành các khung quy định kiểm soát chặt chẽ sản xuất kinh doanh thực phẩm, bảo vệ sức khỏe nhân dân.

Bên cạnh đó, các địa phương đã đẩy mạnh thanh, kiểm tra, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm an toàn thực phẩm. Trong đó phát hiện vi phạm của 56.816 cơ sở trên tổng số 347.503 cơ sở được kiểm tra.

Xử phạt hành hành chính 8.409 cơ sở với số tiền trên 24,2 tỷ đồng, áp dụng hình thức xử lý bổ sung như đình chỉ hoạt động, tiêu huỷ sản phẩm, đình chỉ lưu hành sản phẩm không đạt yêu cầu an toàn thực phẩm.

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam yêu cầu: Người dân phải được dùng thực phẩm sạch, an toàn như hàng xuất khẩu. ảnh: Nhật Bắc.
Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam yêu cầu: Người dân phải được dùng thực phẩm sạch, an toàn như hàng xuất khẩu. ảnh: Nhật Bắc.

Thực hiện ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam, đến nay Bộ Y tế đã xây dựng và vận hành thử nghiệm hệ thống thông tin an toàn thực phẩm cập nhật trực tuyến các số liệu: Ngộ độc; thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm; các sản phẩm thực phẩm đăng ký công bố, tự công bố; các cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm… nhằm khắc phục tình trạng việc thu thập và xử lý báo cáo về an toàn thực phẩm chủ yếu dựa trên hệ thống báo cáo hành chính (giấy tờ) nên thời gian kéo dài, cập nhật không kịp thời, thiếu sự thống nhất.

Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, Bộ Công thương đã xây dựng, ban hành một số thông tư liên quan nhằm thực hiện trách nhiệm quản lý nhà nước được phân công tại Luật An toàn thực phẩm.

5 tháng đầu năm 2019, cả nước ghi nhận 32 vụ ngộ độc thực phẩm, làm 794 người mắc, 785 người đi viện, 4 người tử vong. So với cùng kỳ năm 2018, giảm 10 vụ, 288 người mắc, 101 người đi viện và 7 người tử vong.

Những tồn tại được các đại biểu tập trung làm rõ là chậm xử lý dứt điểm tình trạng lạm dụng thuốc bảo vệ thực vật, thuốc thú y, hoá chất, kháng sinh trong sản xuất nông sản, thuỷ sản; sử dụng phụ gia thực phẩm; giết mổ không bảo đảm an toàn thực phẩm… Tình hình buôn lậu thực phẩm qua biên giới diễn biến phức tạp.

Việc quản lý quảng cáo về các sản phẩm thực phẩm, đặc biệt là thực phẩm chức năng và thực phẩm bảo vệ sức khoẻ trên mạng xã hội còn khó khăn.

Phát biểu chỉ đạo tại buổi làm việc này, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cho rằng điều đầu tiên là ý thức cộng đồng về an toàn thực phẩm, từ người sản xuất, kinh doanh đến người tiêu dùng chuyển biến rất tốt.

Công cụ hỗ trợ người tiêu dùng nhận biết thực phẩm an toàn phát triển rất nhanh. Những chuỗi sản phẩm thực phẩm an toàn hình thành ngày càng nhiều. Hệ thống các phòng kiểm nghiệm thực phẩm bắt đầu tốt dần lên. Sự phối hợp giữa các cơ quan, bộ, ngành Mặt trận Tổ quốc, các hội nông dân, phụ nữ, đoàn thanh niên… rất tốt, có rất nhiều sáng kiến.

Cần tiếp tục truyền thông mạnh mẽ, nói rõ những hành vi vi phạm an toàn thực phẩm và xử lý nghiêm. Đã đến lúc cần làm sao để tất cả người dân Việt Nam được tiêu thụ thực phẩm sạch, an toàn như hàng xuất khẩu.

Trước sự phát triển của các mô hình sản xuất, kinh doanh, phân phối theo xu hướng mới như nông nghiệp hữu cơ, Phó Thủ tướng cho rằng cần ứng dụng mạnh mẽ công nghệ thông tin liên quan đến giao dịch điện tử, quảng cáo trên mạng.

Đơn cử việc xử lý tình trạng quảng cáo sản phẩm thực phẩm trên mạng, đặc biệt là thực phẩm chức năng, bảo vệ sức khoẻ, cần có công cụ quét tất cả các sản phẩm, so sánh với danh sách sản phẩm được cấp phép, nếu có vi phạm thì cảnh báo và xử lý ngay.

Về các mô hình thanh tra an toàn thực phẩm tại quận, huyện, thị xã, Phó Thủ tướng nhấn mạnh cần tháo gỡ vướng mắc về luật và việc nhân rộng mô hình phải xem xét sự khác biệt, đặc thù giữa các đô thị lớn chủ yếu tiêu thụ, còn các tỉnh chủ yếu là sản xuất, quan trọng nhất là hiệu quả, không nên cứng nhắc về mô hình.

Phó Thủ tướng yêu cầu các bộ ngành tiếp tục tăng cường phối hợp, gần nhất là khẩn trương vận hành hệ thống báo cáo trực tuyến thông tin an toàn thực phẩm của Bộ Y tế, các bộ khác và các địa phương để cập nhật, tổng hợp, chia sẻ dữ liệu nhanh chóng, chỉ đạo kịp thời.

Ngoài việc phục vụ công tác quản lý nhà nước, điểm rất quan trọng là hệ thống thông tin an toàn thực phẩm phải huy động cả xã hội tham gia vào. Ngoài những doanh nghiệp, cơ sở sản xuất, chế biến, kinh doanh thực phẩm lớn thì làm sao để một người nông dân, một quán ăn đều có thể dễ dàng đưa thông tin về các loại rau, quả, thịt, cá, đồ ăn lên hệ thống, có địa chỉ rõ ràng.

Còn người tiêu dùng cũng thuận lợi chia sẻ thông tin về những loại thực phẩm, cửa hàng an toàn, phát hiện vi phạm an toàn thực phẩm, tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh thực phẩm không an toàn. 

Một điều nữa hết sức quan trọng là phải tiếp tục đẩy mạnh hơn nữa hoạt động thanh tra, kiểm tra, nhất là các hộ sản xuất, chế biến, kinh doanh thực phẩm nhỏ lẻ.

Cần đánh giá lại những kết quả đã đạt được sau 3 năm Quốc hội thực hiện giám sát tối cao về việc thực hiện chính sách, pháp luật về an toàn thực phẩm, giai đoạn 2011-2016 và xác định những hướng mới cần tập trung trong công tác an toàn thực phẩm trong giai đoạn tiếp theo như thực phẩm tiêu thụ trong nước có chất lượng như hàng xuất khẩu, ứng dụng công nghệ thông tin, sản xuất hữu cơ, kinh tế tuần hoàn, kinh tế xanh...

Liên quan đến công tác hướng dẫn thi hành các quy định và kiểm tra giám sát, Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) là đơn vị luôn quyết liệt và có nhiều đóng góp quan trọng bảo đảm an toàn sức khỏe của nhân dân.

Công tác thông tin truyền thông, giáo dục được đẩy mạnh giúp thay đổi nhận thức của người dân về vai trò của việc đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm đối với sức khỏe con người cũng như sự phát triển kinh tế xã hội đất nước.

Công tác thanh tra, kiểm nghiệm thực phẩm tiếp tục được quan tâm đầu tư, giúp ngăn chặn, xử lý nhiều vụ vi phạm về an toàn thực phẩm, góp phần làm thị trường thực phẩm an toàn hơn.

Đến nay, thực phẩm của Việt Nam đã xuất đi 190 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới. Nhiều vùng nông sản, thực phẩm an toàn, nhiều nhà máy sản xuất, chế biến thực phẩm hiện đại đã được chứng nhận, áp dụng thành công các phương thức quản lý tiên tiến trên thế giới.

Trúc Diệp