Theo quy định hiện hành, nâng lương định kỳ là đối với giáo viên có trình độ cao đẳng, đại học sẽ 3 năm nâng một lần. Nâng lương trước niên hạn là trường hợp một người đạt thành tích tiêu biểu, nổi trội và được nâng lương trước từ 3 đến 12 tháng, tùy theo thành tích đạt được theo quy định của địa phương.
Hiện nay các địa phương đang thực hiện hồ sơ nâng lương đúng thời hạn, trước thời hạn cho giáo viên các cấp, nếu được nâng lương trước hạn sẽ khuyến khích các giáo viên phấn đấu đạt các thành tích cao, cố gắng trong công tác.
Đây là vấn đề nhận được nhiều sự quan tâm của đông đảo đội ngũ giáo viên hiện nay. Giáo viên có được nâng lương trước niên hạn nhiều lần trong thời gian công tác? Được nâng lương 2 lần liên tiếp hay không? Và thời gian nâng lương trước hạn là bao nhiêu tháng sẽ được làm rõ trong bài viết này.
Tỷ lệ và cách tính người nâng lương trước niên hạn
Quy định về nâng lương và nâng lương trước hạn được quy định tại Văn bản hợp nhất 2/VBHN-BNV năm 2022 hợp nhất Thông tư hướng dẫn thực hiện chế độ nâng bậc lương thường xuyên và nâng bậc lương trước thời hạn đối với cán bộ, công chức, viên chức và người lao động do Bộ trưởng Bộ Nội vụ ban hành.
Điểm b, c khoản 1 Điều 3 quy định về tỷ lệ và cách tính số lượng người nâng lương trước niên hạn như sau:
“b) Tỷ lệ nâng bậc lương trước thời hạn:
Tỷ lệ cán bộ, công chức, viên chức và người lao động (trừ các đối tượng quy định tại Khoản 2 Điều này) được nâng bậc lương trước thời hạn do lập thành tích xuất sắc trong thực hiện nhiệm vụ trong một năm không quá 10% tổng số cán bộ, công chức, viên chức và người lao động trong danh sách trả lương của cơ quan, đơn vị.
Danh sách trả lương của cơ quan, đơn vị được xác định theo quyết định của cấp có thẩm quyền giao biên chế (đối với cán bộ, công chức) hoặc phê duyệt số lượng người làm việc (đối với viên chức và người lao động) tính đến ngày 31 tháng 12 của năm xét nâng bậc lương trước thời hạn.”
Tức một trường học có tổng số 50 giáo viên, nhân viên, mỗi năm được tối đa 5 người được nâng lương trước hạn.
Nếu có nhiều người đủ tiêu chuẩn nâng lương trước hạn vượt quá số lượng 10% quy định thì tùy theo quy chế của cơ quan, đơn vị chọn không quá 10%.
“c) Cách tính số người thuộc tỷ lệ được nâng bậc lương trước thời hạn:
Cứ mỗi 10 người trong danh sách trả lương (không tính số dư ra dưới 10 người sau khi lấy tổng số người trong danh sách trả lương của cơ quan, đơn vị chia cho 10), cơ quan, đơn vị được xác định có 01 người được nâng bậc lương trước thời hạn do lập thành tích xuất sắc.
Căn cứ vào cách tính nêu trên, vào quý IV hằng năm, cơ quan, đơn vị (bao gồm cả cơ quan, đơn vị có dưới 10 người trong danh sách trả lương) có văn bản báo cáo cơ quan quản lý cấp trên trực tiếp để theo dõi và kiểm tra về số người trong tỷ lệ được nâng bậc lương trước thời hạn do lập thành tích xuất sắc của năm sau liền kề và số dư ra dưới 10 người của cơ quan, đơn vị mình.
Cơ quan quản lý cấp trên trực tiếp căn cứ vào tổng số người trong danh sách trả lương dư ra dưới 10 người (bao gồm cả cơ quan, đơn vị có dưới 10 người trong danh sách trả lương) theo báo cáo của các cơ quan, đơn vị trực thuộc và số người trong danh sách trả lương được cấp có thẩm quyền cho tăng thêm trong năm ở các cơ quan, đơn vị trực thuộc để giao thêm số người được nâng bậc lương trước thời hạn do lập thành tích xuất sắc ngoài số người thuộc tỷ lệ không quá 10% của cơ quan, đơn vị trực thuộc (trong đó ưu tiên cho các đơn vị có dưới 10 người trong danh sách trả lương và cơ quan, đơn vị hoàn thành tốt nhiệm vụ công tác), nhưng phải bảo đảm tổng số người được nâng bậc lương trước thời hạn do lập thành tích xuất sắc ở các cơ quan, đơn vị trực thuộc không vượt quá 10% tổng số người trong danh sách trả lương tính đến ngày 31 tháng 12 của năm xét nâng bậc lương trước thời hạn của các cơ quan, đơn vị thuộc phạm vi quản lý.
Đến hết quý I của năm sau liền kề với năm xét nâng bậc lương trước thời hạn, nếu cơ quan, đơn vị không thực hiện hết số người trong tỷ lệ được nâng bậc lương trước thời hạn của năm xét nâng bậc lương trước thời hạn (kể cả số người được cơ quan quản lý cấp trên giao thêm, nếu có) thì không được tính vào tỷ lệ nâng bậc lương trước thời hạn do lập thành tích xuất sắc của các năm sau.”
Ví dụ, một đơn vị có 46 người, nếu tính tỷ lệ được 10% người được nâng lương trước hạn sẽ là 4,6 người, tuy nhiên theo quy định chỉ được 4 người nâng lương trước niên hạn.
Giáo viên được nâng lương trước niên hạn bao nhiêu lần?
Tại khoản a khoản 1 Điều 3. Chế độ nâng bậc lương trước thời hạn quy định:
“1. Chế độ nâng bậc lương trước thời hạn do lập thành tích xuất sắc trong thực hiện nhiệm vụ:
a) Điều kiện và chế độ được hưởng:
Đối tượng quy định tại Khoản 1 Điều 1 Thông tư này đạt đủ 02 tiêu chuẩn quy định tại Khoản 2 Điều 2 Thông tư này và lập thành tích xuất sắc trong thực hiện nhiệm vụ đã được cấp có thẩm quyền quyết định công nhận bằng văn bản, nếu chưa xếp bậc lương cuối cùng trong ngạch hoặc trong chức danh và tính đến ngày 31 tháng 12 của năm xét nâng bậc lương trước thời hạn còn thiếu từ 12 tháng trở xuống để được nâng bậc lương thường xuyên thì được xét nâng một bậc lương trước thời hạn tối đa là 12 tháng so với thời gian quy định tại Điểm a Khoản 1 Điều 2 Thông tư này.
02 tiêu chuẩn quy định tại Khoản 2 Điều 2 Thông tư này đối với giáo viên (viên chức) đạt 2 tiêu chuẩn sau:
Tiêu chuẩn 1: Được cấp có thẩm quyền đánh giá từ mức hoàn thành nhiệm vụ trở lên;
Tiêu chuẩn 2: Không vi phạm kỷ luật một trong các hình thức khiển trách, cảnh cáo, cách chức.
Và quan trọng phải đạt thành tích xuất sắc trong thực hiện nhiệm vụ đã được cấp có thẩm quyền quyết định công nhận bằng văn bản.
Giáo viên nâng lương trước niên hạn phải chưa xếp bậc lương cuối cùng trong ngạch hoặc trong chức danh và tính đến ngày 31 tháng 12 của năm xét nâng bậc lương trước thời hạn còn thiếu từ 12 tháng trở xuống để được nâng bậc lương thường xuyên.
Giáo viên nếu đạt các tiêu chuẩn, quy định trên có thể được nâng lương trước niên hạn tối đa là 12 tháng.
Bên cạnh đó, tại điểm d khoản 1 Điều 3 quy định “d) Không thực hiện hai lần liên tiếp nâng bậc lương trước thời hạn do lập thành tích xuất sắc trong thực hiện nhiệm vụ”
Như vậy, giáo viên nếu đạt các tiêu chuẩn sẽ được nâng lương trước niên hạn, không giới hạn số lần nâng lương trước niên hạn nhưng không được nâng lương 2 lần liên tiếp.
Thành tích để được nâng lương trước niên hạn
Tại điểm đ khoản 1 Điều 3 quy định về cách xác định thành tích để nâng lương trước hạn như sau:
“đ) Xác định thành tích để xét nâng bậc lương trước thời hạn do lập thành tích xuất sắc:
Thành tích để xét nâng bậc lương trước thời hạn được xác định theo thời điểm ban hành quyết định công nhận thành tích đạt được trong khoảng thời gian 6 năm gần nhất đối với các ngạch và các chức danh có yêu cầu trình độ đào tạo từ cao đẳng trở lên và 4 năm gần nhất đối với các ngạch và các chức danh có yêu cầu trình độ đào tạo từ trung cấp trở xuống tính đến ngày 31 tháng 12 của năm xét nâng bậc lương trước thời hạn.
Riêng đối với trường hợp đã được nâng bậc lương trước thời hạn thì tất cả các thành tích đạt được trước ngày có quyết định nâng bậc lương trước thời hạn trong khoảng thời gian (6 năm và 4 năm) quy định tại Điểm này không được tính để xét nâng bậc lương trước thời hạn cho lần sau.
Việc xét nâng bậc lương trước thời hạn được căn cứ vào thành tích cao nhất đạt được của cán bộ, công chức, viên chức và người lao động; nếu thành tích cao nhất bằng nhau thì xét đến các thành tích khác; trường hợp có nhiều người có thành tích như nhau thì thực hiện ưu tiên theo quy chế nâng bậc lương trước thời hạn của cơ quan, đơn vị”.
Ví dụ 1: Giáo viên A dạy ở bậc tiểu học tháng 5/2021 được lương đúng niên hạn (3 năm nâng 1 lần), năm 2022 đạt thành tích xuất sắc, được tặng bằng khen Ủy ban nhân dân tỉnh (quy chế đơn vị được bằng khen sẽ được nâng lương trước niên hạn 12 tháng), giáo viên này nếu được nâng lương trước niên hạn thì đến tháng 5/2023 sẽ được nâng lương trước niên hạn (nâng trước 12 tháng).
Ví dụ 2: Giáo viên B dạy ở bậc tiểu học năm 2021 được nâng lương trước hạn, năm 2022 đạt thành tích được nâng lương trước niên hạn 12 tháng, năm 2024 giáo viên này được nâng lương đúng niên hạn, năm 2026, nếu đạt tiêu chuẩn, điều kiện thì có thể dùng thành tích đã đạt ở năm 2022 để được nâng lương trước niên hạn 12 tháng.
Quy định thành tích nào được nâng lương trước niên hạn 12 tháng, 9 tháng, 6 tháng hoặc 3 tháng do người đứng đầu cơ quan, đơn vị quản lý cán bộ, công chức, viên chức và người lao động trao đổi với cấp ủy và Ban Chấp hành công đoàn cùng cấp quy định cụ thể trong Quy chế nâng bậc lương trước thời hạn của cơ quan, đơn vị.
(*) Văn phong, nội dung bài viết thể hiện góc nhìn, quan điểm của tác giả.
