LTS: Xung quanh câu chuyện Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Ninh Nguyễn Văn Thắng kiêm nhiệm chức vụ Hiệu trưởng Trường Đại học Hạ Long (trường trực thuộc Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Ninh), thầy giáo Nguyễn Trọng Bình chia sẻ bài viết bày tỏ quan điểm của mình về vấn đề này.
Văn phong và nội dung bài viết thể hiện góc nhìn của riêng tác giả.
Tòa soạn trân trọng gửi đến độc giả bài viết.
Thông tin ông Nguyễn Văn Thắng, Chủ tịch tỉnh Quảng Ninh vừa được Ủy Ban nhân dân tỉnh này công nhận kiêm nhiệm giữ chức vụ Hiệu trưởng Trường Đại học Hạ Long làm tôi nhớ lại trường hợp của Giáo sư Trương Nguyện Thành cách đây hai năm.
Khi ấy, dù là một nhà giáo, nhà khoa học rất có tiếng ở Hoa Kỳ và đã có thời gian làm Phó Hiệu trưởng trường đại học này nhưng Giáo sư Trương Nguyện Thành vẫn không được Ủy ban Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh bổ nhiệm Hiệu trưởng.
Lý do chính được đưa ra là, theo Luật Giáo dục hiện hành Giáo sư Trương Nguyện Thành không đủ thời gian 5 năm làm công tác quản lý cấp Khoa, Phòng trở lên trong một cơ sở giáo dục Đại học ở Việt Nam.
Thậm chí dù Giáo sư Trương Nguyện Thành từng làm công tác quản lý ở Hoa Kỳ cũng không có cơ chế, quy định hiện hành nào cho phép để “quy đổi tương đương”.
Tôi chưa kịp xem lại, sau hai năm những quy định như thế đã được cập nhật và điều chỉnh trong Luật Giáo dục đại học chưa nhưng khi nghe lãnh đạo tỉnh Quảng Ninh giải thích việc công nhận ông Chủ tịch tỉnh kiêm nhiệm giữ chức Hiệu trưởng Trường Đại học Hạ Long là “đúng quy trình” mà không khỏi bất ngờ và hoang mang.
 |
Trường Đại học Hạ Long (Ảnh: Tienphong.vn) |
Tôi sẽ không nhắc lại ý kiến của một số chuyên gia giáo dục về tính “không khả thi” ở phương diện sắp xếp thời gian làm việc nếu ông Chủ tịch tỉnh Quảng Ninh phải kiêm nhiệm thêm chức vụ Hiệu trưởng Trường Đại học Hạ Long.
Tôi muốn nói đến sự bất cập, cái lỗ hổng liên quan đến cách tư duy về cơ chế, về cách làm quy trình và đặc biệt là cách tư duy trong các vấn đề liên quan đến công tác quản lý, quản trị đại học của những lãnh đạo nơi đây.
Thứ nhất, nếu chỉ xét thuần túy về mặt cơ chế và cách làm “quy trình” riêng trong chuyện này, thoạt nhìn sẽ thấy lãnh đạo ở Quảng Ninh “uyển chuyển” và tiến bộ hơn Thành phố Hồ Chí Minh cách đây hai năm.
Tuy vậy, nếu nhìn sâu vào bản chất vấn đề, tôi cho rằng cách làm này của các lãnh đạo ở Quang Ninh thật sự rất đáng lo ngại.
Được biết, ông Nguyễn Văn Thắng ngoài chức vụ Chủ tịch tỉnh còn là Ủy viên dự khuyết Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII, đại biểu Quốc hội khóa XIV, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Bí thư Ban cán sự Đảng Ủy ban Nhân dân tỉnh, Trưởng đoàn Đại biểu Quốc hội, Trưởng ban Hỗ trợ và xúc tiến đầu tư, Trưởng ban An toàn giao thông của tỉnh…
Với hàng loạt chức vụ này, ai cũng biết ông Thắng đương nhiên là người thuộc diện Trung ương quản lý cả về mặt Đảng lẫn chính quyền.
Khi làm quy trình, các lãnh đạo ở Quảng Ninh và những người trong Hội đồng trường Đại học Hạ Long chắc chắn cũng phải biết chuyện này.
Từ đây, về mặt tư duy và tầm nhìn thử đặt câu hỏi: nếu nay mai Trung ương điều động ông Nguyễn Văn Thắng đảm nhiệm chức vụ khác ngoài tỉnh Quảng Ninh thì sao?
Tại sao lãnh đạo tỉnh Quảng Ninh không nhìn xa hơn một chút để không rơi vào thế bị động nếu như ông Thắng phải điều chuyển công tác?
Thứ hai, Trường Đại học Hạ Long là trường công lập do tỉnh Quảng Ninh quản lý, ông Thắng vừa là Chủ tịch tỉnh vừa là Phó Bí thư tỉnh ủy lại kiêm thêm chức Hiệu trưởng thì ai sẽ kiểm tra, giám sát quyền lực và việc thực thi nhiệm vụ của ông?
Thời gian qua, không phải chúng ta đã có quá nhiều “bài học xương máu” liên quan đến vấn đề này hay sao?
Nhãn tiền là cựu Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, cựu Tư lệnh hải quân vừa bị Tòa án Quân sự tuyên 4 năm tù giam về tội “thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” do phải cùng lúc kiêm nhiệm quá nhiều việc?
Không phải chính ông Nguyễn Văn Hiến mới đây đã khai tại tòa rằng vì chỉ được “đào tạo về quân sự 9 năm nhưng chưa từng qua trường lớp quản lý kinh tế nào” nên mới để xảy ra những sai phạm đó sao?
Thế nên, với hàng loạt chức vụ kiêm nhiệm như thế thì theo tôi, ông Nguyễn Văn Thắng phải có phép thần thông cỡ như Tôn Ngộ Không mới có thể “phân thân” để cùng lúc hoàn thành tốt tất cả các chức vụ mà ông đảm trách.
Thứ ba, như đã nói ở trên, hai năm trước Giáo sư Trương Nguyện Thành, tuy là một nhà khoa học có uy tín ở Hoa Kỳ nhưng vẫn vướng cái quy định liên quan đến kinh nghiệm và thực tiễn quản trị, quản lý giáo dục đại học ở Việt Nam.
Tôi nghĩ những người làm quy trình bổ nhiệm ông Nguyễn Văn Thắng làm Hiệu trưởng Trường Đại học Hạ Long không thể không biết chuyện này.
Thế nên, dù lãnh đạo ở Quảng Ninh có “uyển chuyển” và vận dụng “cơ chế đặc thù” đến mức nào đi nữa thì thiển nghĩ, với một người chưa từng kinh qua việc quản lý, quản trị giáo dục nhất là Giáo dục Đại học mà đảm đương chức vụ Hiệu trưởng thì quá mạo hiểm.
Hoặc không cũng quá giản lược và hời hợt trong nhận thức và tư duy trong vấn đề này.
Hay nói khác đi, một trường đại học muốn tồn tại và phát triển cần rất nhiều yếu tố. Ngoài những vấn đề về cơ sở vật chất, đội ngũ nhà giáo, nhà khoa học… thì tư duy và tầm nhìn của người lãnh đạo trong việc tổ chức, điều hành là yếu tố mang tính quyết định.
Thế nên, Hiệu trưởng một trường đại học nếu không phải là một nhà giáo, nhà khoa học có uy tín (về khoa học) thì nhất định phải là chuyên gia trong lĩnh vực quản trị, quản lý giáo dục cả về lý luận lẫn thực tiễn.
Nếu như hai năm trước, cái cơ chế của chúng ta quá cứng nhắc thì sau hai năm cái cái cơ chế này được tỉnh Quảng Ninh gần như “mở toang” dù rằng lập luận của tỉnh Quảng Ninh “không có ai đủ tiêu chuẩn” ngoài ông Nguyễn Văn Thắng để đảm đương chức vụ Hiệu trưởng Trường Đại học Hạ Long thật sự rất khó thuyết phục người nghe.
Tôi vẫn còn nhớ, trước đây bình luận về việc Giáo sư Trương Nguyện Thành “không đủ chuẩn” làm Hiệu trưởng Trường Đại học Hoa Sen, Đại biểu Quốc hội Trương Trọng Nghĩa có nói rằng “chúng ta cần rút kinh nghiệm sâu sắc” vì với cái cơ chế cứng nhắc như vậy không những chúng ta mất đi cơ hội lớn để thu hút nhân tài mà còn gây “mất niềm tin” trong xã hội. [1].
Giờ đây, sau hai năm, với cách làm của lãnh đạo tỉnh Quảng Ninh hiện nay xem ra chúng ta lại phải tiếp tục “rút kinh nghiệm sâu sắc” nữa chăng?
Hoặc không, phải chăng qua việc này, các vị lãnh đạo ở tỉnh Quảng Ninh đang muốn chứng minh cho cả nước thấy được sự vi diệu và quyền biến của mình trong vấn đề “hội nhập quốc tế bằng cơ chế đặc thù” của Việt Nam hôm nay?
Nếu đúng như vậy, thì nói thật lòng, tôi sợ rằng xã hội lại thêm một lần nữa mất niềm tin với cách làm này! Bởi tôi biết chắc ông Nguyễn Văn Thắng chỉ là người trần mắt thịt, hoàn toàn không có phép thuật phân thân như chú khỉ Tôn Ngộ Không!
Tài liệu tham khảo:
[1]: “Giáo sư quần đùi” phải về Mỹ làm mất niềm tin”. https://tuoitre.vn/giao-su-quan-dui-phai-ve-my-lam-mat-niem-tin-rat-lon-20181023204112069.htm
"Ban Thường vụ Tỉnh ủy Quảng Ninh đã thảo luận, xem xét, đánh giá tổng thể, rà soát trong đội ngũ cán bộ lãnh đạo UBND tỉnh (đặc biệt là điều kiện phải có học vị Tiến sĩ) và thống nhất quyết nghị phân công ông Nguyễn Văn Thắng, Tiến sĩ, Ủy viên dự khuyết Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh kiêm nhiệm giữ chức danh Hiệu trưởng trường ĐH Hạ Long (tại Thông báo số 1756-TB/TU ngày 09/5/2020 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về công tác cán bộ).
Căn cứ theo các quy định hiện hành, ngày 9/5, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Quảng Ninh thông báo Nghị quyết của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về công tác cán bộ và quy định của tỉnh về công tác cán bộ, Hội đồng Trường ĐH Hạ Long đã tổ chức họp Hội đồng để bầu chức danh Hiệu trưởng. Kết quả 100% thành viên hội đồng dự họp đã nhất trí bầu ông Nguyễn Văn Thắng, Chủ tịch UBND tỉnh, kiêm chức vụ Hiệu trưởng Trường Đại học Hạ Long nhiệm kì 2020-2025.
Căn cứ kết quả bầu, Hội đồng Trường ĐH Hạ Long đã trình UBND tỉnh và ngày 18/5, UBND tỉnh đã ban hành Quyết định số 1588/QĐ-UBND công nhận ông Nguyễn Văn Thắng kiêm nhiệm giữ chức vụ Hiệu trưởng Trường ĐH Hạ Long nhiệm kỳ 2020-2025."
Trích văn bản số 501/SNV-TCCB ngày 20/5/2020 của Trường Đại học Hạ Long gửi Bộ Giáo dục và Đào tạo về kiện toàn chức danh Hiệu trưởng.
