Làm thế nào để đạt điểm cao phần nghị luận văn học môn Ngữ văn?

22/03/2019 07:02
Huỳnh Ngọc Toàn
(GDVN) - Kiến thức thi tốt nghiệp môn Ngữ văn trọng tâm nằm trong chương trình 12 (chiếm 70%), phần còn lại lớp 10, 11.

LTS: Kỳ thi Trung học phổ thông quốc gia năm 2019 sắp tới gần, thầy giáo Huỳnh Ngọc Toàn chia sẻ một số lưu ý để giúp học sinh đạt điểm cao môn Ngữ văn.

Tòa soạn trân trọng gửi đến độc giả bài viết.

Kỳ thi tốt nghiệp quốc gia năm 2019 sẽ diễn ra vào cuối tháng 6, đây là khoảng thời gian các em học sinh cần tập trung nắm lại kiến thức các môn thi, trong đó có môn Ngữ văn.

Kiến thức thi tốt nghiệp môn Ngữ văn trọng tâm nằm trong chương trình 12 (chiếm 70%), phần còn lại lớp 10, 11.

Kiến thức lớp 10, 11 chỉ tập trung trong phần nghị luận văn học. Đây là phần quan trọng của đề thi, bởi phần này chiếm 50% tổng số điểm toàn bài thi. Nếu các em không biết cách làm bài dễ mất điểm phần này.

Vậy để làm tốt câu nghị luận văn học ngoài kiến thức đã học các em cần nắm phương pháp làm bài.

Làm thế nào để đạt điểm cao phần nghị luận văn học môn Ngữ văn? Ảnh minh họa: VTV
Làm thế nào để đạt điểm cao phần nghị luận văn học môn Ngữ văn? Ảnh minh họa: VTV

Đảm bảo cấu trúc bài nghị luận: Bài làm có đủ các phần mở bài, thân bài, kết luận. Mở bài nêu được vấn đề, thân bài triển khai được vấn đề, kết bài kết luận được vấn đề.

Xác định đúng vấn đề cần nghị luận. Đây là khâu quan trọng trong quá trình làm bài, nếu các em không xác định được vấn đề nghị luận sẽ làm cho bài viết lan man không có trọng tâm, thiếu ý hoặc xa đề, lạc đề.

Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm; vận dụng tốt các thao tác lập luận kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng.

Phần nghị luận văn học đòi hỏi phải nắm kiến thức văn học trong 3 năm học Trung học phổ thông để viết một bài văn dài, trình bày theo kết cấu nêu ở trên, nhưng để làm được bài cần phải đọc kỹ đề, nắm được yêu cầu đề đặt ra, tìm ý cần làm, tránh trường hợp đọc qua loa hiểu sai đề.

Phần này có hai dạng đề ta thường gặp, nghị luận về một bài thơ, đoạn thơ; Nghị luận về một tác phẩm, một đoạn trích văn xuôi và trong hai năm gần đây ta thường gặp các dạng đề so sánh như:

So sánh hai chi tiết; Cảm nhận hai nhân vật; Cảm nhận hai đoạn thơ, hai đoạn văn; So sánh, cảm nhận hai ý kiến.

Làm thế nào để đạt điểm cao phần nghị luận văn học môn Ngữ văn? ảnh 2Cách xét tuyển mới của Đại học Quốc gia năm 2019

Ví dụ đề bài: Phân tích giá trị hiện thực và giá trị nhân đạo của truyện ngắn “Vợ nhặt” (Kim Lân).

So sánh cách kết thúc "Vợ nhặt" với cách kết thúc truyện ngắn “Chí Phèo” (Nam Cao).

Với đề này có nhiều cách làm khác nhau nhưng cần làm rõ các ý sau:

- Giới thiệu tác giả, tác phẩm, nêu vấn đề nghị luận.

- Phân tích những biểu hiện cụ thể của giá trị hiện thực và nhân đạo trong tác phẩm.

- So sánh với cách kết thúc tác phẩm “Chí Phèo”.

- Lí giải nguyên nhân tạo nên sự khác nhau trong cách kết thúc.

- Đánh giá chung.

Đây là các ý các em rút ra từ đề bài, có như vậy khi làm bài không thiếu ý, sót ý, lan man.

Để bài làm đạt điểm cao, ngoài tìm ý cho bài viết, trong hành văn bài viết cần phải sạch sẽ, rõ ràng, nếu từ ngữ nào không vừa ý dùng thước gạch bỏ, không nên tẩy xóa bằng bút xóa, tránh trường hợp bài làm có hai màu mực, hai loại chữ khác nhau.

Tóm lại khi làm bài cần dựa vào từng dạng câu hỏi mà có phương pháp làm khác nhau, có thế mới đạt kết quả tốt. Chúc các em thành công trong kỳ thi sắp đến.

Huỳnh Ngọc Toàn