Thời gian qua, Bộ Giáo dục và Đào tạo nhận được ý kiến của Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Tiền Giang về việc cử tri phản ánh giá sách giáo khoa khi thực hiện chương trình, sách giáo khoa mới ở mức khá cao (01 bộ sách Cánh Diều bao gồm cả bài học và bài tập là khoảng hơn 400 nghìn đồng, chưa tính các loại sách Anh văn mua theo trường). Điều này đã gây khó khăn rất nhiều cho các gia đình ở nông thôn, vùng sâu, vùng xa, gia đình có mức thu nhập thấp có con em đang đi học.
Do đó, cử tri đề nghị Bộ Giáo dục và Đào tạo nghiên cứu, xem xét có giải pháp hữu hiệu hơn nhằm giảm giá sách giáo khoa cho phù hợp hơn trong thời gian tới.
Về nội dung này, ngày 2/3, Bộ Giáo dục và Đào tạo trả lời như sau:
Theo quy định của Luật giá 2012 và các văn bản hướng dẫn, sách giáo khoa là mặt hàng kê khai giá với Bộ Tài chính (là cơ quan có chức năng quản lý nhà nước về giá), theo đó doanh nghiệp được quyết định mức giá và thực hiện kê khai giá với Bộ Tài chính.
 |
Ảnh minh họa: Thùy Linh |
Trong thời gian vừa qua, để tránh tình trạng giá sách giáo khoa tăng quá cao, ảnh hưởng đến phụ huynh và học sinh, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã triển khai các nội dung liên quan đến quản lý giá sách giáo khoa như sau:
Bộ Giáo dục và Đào tạo đã phối hợp với Bộ Tài chính để rà soát phương án kê khai giá sách giáo khoa lớp 01 của các nhà xuất bản: Theo đó, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã có nhiều văn bản chỉ đạo các nhà xuất bản nghiêm túc kiểm soát chặt chẽ chi phí sản xuất để giảm tối đa giá sách giáo khoa và không tăng giá nhằm mục tiêu bình ổn giá, hỗ trợ người học theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ - Trưởng Ban chỉ đạo điều hành giá của Chính phủ.
Sau 5-6 lần thực hiện rà soát, phương án kê khai giá sách giáo khoa của các nhà xuất bản gửi Bộ Tài chính đã giảm so với lần đầu từ 5-18% theo giá bìa từng cuốn, nhưng vẫn cao hơn so với bộ sách cũ, do một số nguyên nhân khách quan như:
Số đầu sách nhiều hơn so với bộ sách giáo khoa cũ, cụ thể bộ sách mới thêm 05 môn học bắt buộc là Đạo đức, Âm nhạc, Mỹ thuật, Giáo dục thể chất, Hoạt động trải nghiệm
Việc thực hiện xã hội hóa biên soạn sách giáo khoa theo tinh thần của Nghị quyết số 88/2014/QH13 về đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông nên các nhà xuất bản phải tính các các chi phí biên soạn, biên tập bản thảo, dạy thực nghiệm, chi phí nhuận bút lần đầu... vào giá sách giáo khoa, trong khi bộ sách cũ không bao gồm các chi phí này, do được ngân sách nhà nước hỗ trợ;
Về quy cách chất lượng có thay đổi so với sách giáo khoa hiện hành (khổ sách lớn hơn, in màu nhiều hơn...).
Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng đã chỉ đạo các nhà xuất bản thực hiện đồng bộ các giải pháp hỗ trợ sách giáo khoa cho học sinh thuộc diện đối tượng chính sách, học sinh vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn; học sinh hộ nghèo và cận nghèo đảm bảo tất cả học sinh có đầy đủ sách giáo khoa đến trường (Công văn số 1088/BGDĐT-KHTC ngày 27/3/2020 gửi các nhà xuất bản).
Hiện nay, Bộ Giáo dục và Đào tạo đang hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về tiêu chí, tiêu chuẩn, định mức biên soạn, thẩm định, lựa chọn sách giáo khoa để hướng dẫn các cơ sở giáo dục lựa chọn bộ sách giáo khoa phù hợp.
Do sách giáo khoa thuộc nhóm vật tư giáo dục thiết yếu của học sinh, ảnh hưởng đến an sinh xã hội nên Nhà nước cần có giải pháp cấp bách để điều tiết giá.
Vì vậy, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã có văn bản kiến nghị Bộ Tài chính và Chính phủ xem xét, quyết định đưa sách giáo khoa vào danh mục hàng hóa do Nhà nước định giá tối đa và tháng 7/2020, Chính phủ đã trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định bổ sung sách giáo khoa vào danh mục hàng hóa do Nhà nước định giá bằng hình thức giá tối đa.
Tuy nhiên, Ủy ban thường vụ Quốc hội đề nghị Chính phủ thực hiện đánh giá toàn diện, cụ thể những tác động của chính sách đề xuất để báo cáo Quốc hội xem xét, quyết định.
Theo ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Công văn số 9021/VPCP-KTTH ngày 29/10/2020, hiện nay Bộ Giáo dục và Đào tạo đang tổng kết quá trình xã hội hóa việc biên soạn, phát hành sách giáo khoa lớp 1, đánh giá những tác động về chủ trương xã hội hóa, về quản lý nhà nước trong quản lý sách giáo khoa, giá sách giáo khoa theo chức năng của Bộ Giáo dục và Đào tạo, từ đó đề xuất phương án quản lý sách giáo khoa trong thời gian tới cho phù hợp, gửi Bộ Tài chính tổng hợp, sửa đổi Luật Giá theo quy trình sửa đổi văn bản quy phạm pháp luật.
Về việc sử dụng sách tham khảo tại các cơ sở giáo dục phổ thông thực hiện theo Thông tư số 21/2014/TT-BGDĐT ngày 07/7/2014 quy định về quản lí và sử dụng xuất bản phẩm tham khảo trong các cơ sở giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông và giáo dục thường xuyên.
Sách tham khảo do các tổ chức cá nhân biên soạn theo Luật xuất bản, Bộ Giáo dục và Đào tạo không ban hành danh mục sách tham khảo.
Bộ Giáo dục và Đào tạo đã có Công văn số 3401/BGDĐT-GDTH ngày 04/9/2020 gửi Sở Giáo dục và Đào tạo các tỉnh thành về việc trang bị sách giáo khoa và tài liệu tham khảo trong trường tiểu học, trong đó nêu rõ:
“Mọi tổ chức, cá nhân không được ép buộc học sinh phải mua tài liệu tham khảo, phụ huynh, học sinh tự mua sắm theo nhu cầu thực tế và quyền tự chọn, không bắt buộc. Trường tiểu học phải cung cấp kịp thời, đầy đủ thông tin về sách giáo khoa sử dụng tại trường để học sinh và gia đình học sinh biết, thực hiện mua sắm.
Bộ Giáo dục và Đào tạo yêu cầu các Sở Giáo dục và Đào tạo chỉ đạo các cơ sở giáo dục tiểu học trên địa bàn nghiêm túc thực hiện các quy định trên để việc trang bị sách giáo khoa và tài liệu tham khảo cho học sinh đảm bảo đúng, đủ, hiệu quả, tránh lãng phí.”
