Theo báo cáo từ Bộ Giáo dục và Đào tạo về công tác thanh tra, trong năm học 2018-2019, các Sở Giáo dục và Đào tạo đã tổ chức 1.089 cuộc thanh tra (thanh tra hành chính: 312 cuộc; chuyên ngành: 704 cuộc; thanh tra đột xuất: 73 cuộc).
Một số sở thực hiện được nhiều cuộc thanh tra (Điện Biên: 43 chuyên ngành, 9 hành chính; Hải Phòng: 31 chuyên ngành, 6 hành chính; Ninh Bình: 28 chuyên ngành, 4 hành chính; Đăk Lăk: 7 chuyên ngành, 16 hành chính; Thành phố Hồ Chí Minh: 28 chuyên ngành, 6 hành chính; Cần Thơ: 24 chuyên ngành, 6 hành chính; Thừa Thiên – Huế: 26 chuyên ngành, 2 hành chính…).
Có 36 sở không có thanh tra đột xuất: Cao Bằng, Điện Biên, Hà Giang, Lào Cai, Hòa Bình, Bắc Kạn, Phú Thọ, Bắc Giang, Yên Bái, Nam Định…
 |
| Cần thay đổi mạnh mẽ hơn nữa trong công tác thanh giáo dục. Ảnh minh hoạ: TTXVN |
Tại Hội nghị Tổng kết công tác thanh tra năm học 2018 - 2019 và phương hướng công tác thanh tra năm học 2019 – 2020 được Bộ Giáo dục và Đào tạo tổ chức mới đây, đại diện lãnh đạo Thanh tra Bộ Giáo dục và Đào tạo cho biết, năm học 2018-2019, công tác thanh tra của ngành giáo dục tiếp tục có nhiều chuyển biến tích cực và đạt được những kết quả quan trọng, góp phần tăng cường nền nếp kỷ cương trong công tác quản lý nhà nước về giáo dục, nâng cao chất lượng giáo dục.
Về công tác tập huấn, bồi dưỡng đội ngũ thanh tra viên, cộng tác viên thanh tra, năm học qua, Thanh tra Bộ đã tổ chức nhiều hội nghị, hội thảo tập huấn quan trọng như:
Sử dụng phần mềm quản lý và thanh tra tài chính cơ sở giáo dục; nghiệp vụ thanh tra, kiểm tra thi trung học phổ thông quốc gia năm 2019; nghiệp vụ thanh tra công tác chấm thi trung học phổ thông quốc gia năm 2019 cho 34 Đoàn thanh tra công tác chấm thi.
Về tăng cường đội ngũ thanh tra giáo dục, hiện cả nước có 293 cán bộ công chức làm công tác thanh tra và 16.084 cộng tác viên thanh tra giáo dục.
 Đại học Đông Đô đào tạo văn bằng 2, Thanh tra Bộ Giáo dục ở đâu? |
Một số địa phương có đội ngũ Thanh tra Sở tương đối ổn định, đảm bảo số lượng đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ như: Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, Ninh Bình, Nghệ An, Đồng Nai, Tiền Giang.
Tuy nhiên, thực tế vẫn còn một số địa phương mà đội ngũ thanh tra, lãnh đạo thanh tra chưa đáp ứng yêu cầu, chưa theo quy định.
Về tổ chức hoạt động thanh tra, trong năm học 2018-2019, các Sở Giáo dục và Đào tạo đã chú trọng xây dựng và triển khai kế hoạch thanh tra năm học tập trung vào một số chuyên đề trọng tâm như:
Công tác quản lý của Thủ trưởng đơn vị, những vấn đề nóng, gây bức xúc của ngành giáo dục (dạy thêm, học thêm, thu chi đầu năm học, sử dụng văn bằng chứng chỉ; việc tuyển dụng và thực hiện chế độ chính sách đối với cán bộ, giáo viên, nhân viên; việc thực hiện các quy định về đạo đức nhà giáo).
Thông qua các cuộc thanh tra đã phát hiện nhiều sai phạm, từ đó kịp thời chấn chỉnh và xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giáo dục.
Có 11 sở đã thực hiện việc xử phạt vi phạm hành chính do đã phát hiện sai phạm trong quản lý tài chính, tài sản như chi sai, thu sai, kiến nghị thu hồi nộp ngân sách, trả lại cha mẹ học sinh.
Đoàn thanh tra cũng đã yêu cầu cơ sở giáo dục kiểm điểm rút kinh nghiệm cán bộ quản lý, giáo viên.
Ngoài ra, các đoàn thanh tra cũng phát hiện nhiều hạn chế, thiếu sót trong quản lý của một số phòng giáo dục và đào tạo như: quản lý thu, chi, dạy thêm, học thêm sai quy định; công tác xã hội hóa giáo dục sai quy định, gây bức xúc trong dư luận...
Các kết luận thanh tra đã tác động tích cực tới hệ thống, góp phần làm cho công tác quản lý giáo dục của địa phương ngày một quy củ, nghiêm túc.
 Bộ đề nghị Sở Giáo dục Hà Nội thanh tra cơ sở giáo dục mang danh quốc tế |
Đặc biệt, thông qua công tác tập huấn, tăng cường thanh kiểm tra các khâu của thi Trung học phổ thông quốc gia, trong đó có thanh tra coi thi, chấm thi, giám sát thanh tra chấm thi.
Gồm có: 04 đoàn thanh tra công tác chuẩn bị thi tại 08 tỉnh; 09 đoàn thanh tra công tác coi thi tại 18 tỉnh; 34 Đoàn thanh tra công tác chấm thi tại 63 tỉnh; 01 tổ giám sát hoạt động của 34 đoàn thanh tra chấm thi.
Các tồn tại, hạn chế, thiếu sót của công tác thanh tra giáo dục cũng được chỉ rõ.
Đó là lực lượng thanh tra và công tác tổ chức thanh tra của một số sở còn dàn trải, chưa sâu sát trong việc chỉ đạo, tổ chức thanh tra, kiểm tra đối với các vấn đề nóng mà như báo chí đã phản ánh như: vi phạm đạo đức nhà giáo; chưa chú trọng đến hoạt động giám sát của Đoàn thanh tra thi Trung học phổ thông quốc gia năm 2019.
Nguyên nhân của những thiếu sót này được chỉ ra là do nhận thức chung về công tác thanh tra, năng lực của đội ngũ cán bộ thanh tra, công tác phối hợp giữa thanh tra tỉnh và thanh tra huyện, điều kiện bảo đảm hoạt động thanh tra còn hạn chế, chưa đáp ứng nhu cầu của thực tế.
Phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị, Thứ trưởng Nguyễn Văn Phúc nhấn mạnh, lực lượng thanh tra không những nhanh - mạnh - tinh nhuệ trong công tác thanh, kiểm tra các hoạt động của ngành, mà phải làm sao khiến các cá nhân, đơn vị sự nghiệp giáo dục phải "tâm phục, khẩu phục" trong quá trình thực thi nhiệm vụ.
Mặt khác, cần thay đổi mạnh mẽ hơn nữa trong công tác thanh, kiểm tra nhằm hướng đến việc nâng cao chất lượng, hoạt động của đội ngũ thanh tra.
Làm sao để hệ thống thanh tra giáo dục chủ động hơn.
Trong đó, lực lượng thanh tra tại các địa phương phải chủ động rà soát lại mọi góc cạnh, mọi hoạt động của ngành giáo dục dựa trên đặc thù của địa phương để có kế hoạch giám sát, kiểm tra cho hiệu quả, tuyệt đối không để bỏ sót bất cứ lĩnh vực nào.
