Gần đây dư luận rất sôi sục sự việc có nghi vấn “lộ, lọt” đề thi môn Sinh học ở kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông 2021 chậm trễ được xử lý và công bố, bên cạnh đó một nghi vấn lộ, lọt đề thi tốt nghiệp trung học phổ thông môn Toán cũng chưa được Bộ Giáo dục và Đào tạo có câu trả lời trước dư luận.
Nghi vấn “lộ, lọt” đề thi môn Sinh là có cơ sở?
Từ một lá đơn của thầy Đinh Đức Hiền, giáo viên Hệ thống Giáo dục Học Mãi, người đầu tiên lên tiếng về bất thường của đề thi môn Sinh trong kỳ thi tốt nghiệp Trung học phổ thông 2021 đã có nhiều nghi vấn về việc “lộ, lọt” đề thi trong một kỳ thi ảnh hưởng đến hàng trăm ngàn học sinh lớp 12 cả nước thì đã có rất nhiều bài viết trên các báo, diễn đàn giáo dục phản ánh những bất thường của nó.
Ngày 27/12/2021 trên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam có đăng tải bài viết “Uẩn khúc đề thi tốt nghiệp môn Sinh, bao giờ mới có câu trả lời?” [1] của tác giả Cao Nguyên có phản ánh những ý kiến phản ánh về nghi vấn “lộ, lọt” đề thi môn Sinh trong kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông 2021.
 |
Ảnh minh họa chụp màn hình trên Vtv |
Trong bài viết có nêu các ý làm rõ thêm nghi vấn có hay không sự việc lộ, lọt đề thi tốt nghiệp trung học phổ thông 2021 như sau:
“Các câu hỏi trong 4 mã đề thi được chọn với các câu hỏi xuất hiện trong nội dung ôn tập của thầy Nghệ cho thấy sự trùng lặp rất lớn. Trong tổng số 40 câu của từng mã đề thô được chọn có 39 câu trùng (chiếm tỷ lệ 97,5%) với các câu trong nội dung ôn tập của ông Nghệ.
Trong số 39 câu trùng nói trên thì có 37 câu trùng ở cả 4 mã đề (chiếm 94,87%); riêng câu 81 chỉ trùng với mã đề 210; câu 105 trùng hoàn toàn với mã đề 210 và 212, trùng 1 phần với 2 mã đề 211 và 213.
Đặc biệt, một dấu hiệu bất thường nữa mà biên bản chỉ ra, đó là: có 1 câu về “diễn thế sinh thái” (câu số 106 đề thô được chọn) có cả 4 mã đề là câu ra ngoài chương trình với dạng đồ thị chưa từng có trong sách giáo khoa. Tuy vậy, câu hỏi này cũng xuất hiện trong video của thầy Nghệ.”
Bài viết cũng nên biên bản làm việc của Tổ chuyên gia trong đoàn công tác liên ngành của Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Công an xác minh thông tin báo chí phản ánh về đề thi môn Sinh học nêu rõ: “Phân tích các câu hỏi trong đề duyệt chốt và các tư liệu trong các tệp dữ liệu trao đổi giữa ông Phan Khắc Nghệ và bà Phạm Thị My, ông Bùi Văn Sâm qua các năm 2015, 2016, 2017, 2018 và 2021 cho thấy ông Nghệ, bà My, ông Sâm đã có trao đổi các câu hỏi môn Sinh học cho nhau, gắn nội dung câu hỏi vào các ô ngân hàng đề thi, hẹn gặp trực tiếp để liên hệ nội dung trao đổi liên quan đến đề thi tốt nghiệp qua các năm, trong đó có năm 2021”.
Bên cạnh đó, ngày 23/12, Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Hữu Độ đã trả lời báo chí một số nội dung liên quan đến đề thi môn Sinh học trong Kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông năm 2021.
Ông Độ cho biết, thông qua công tác quản lý, giám sát của Bộ Giáo dục và Đào tạo, cũng như nắm bắt các thông tin, ý kiến từ dư luận, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã ghi nhận yếu tố không bình thường liên quan đến việc luyện thi và đề thi môn Sinh học tại Kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông năm 2021.
Tổ công tác liên ngành của Bộ Giáo dục và Đào tạo và Bộ Công an đã làm việc nghiêm túc, chặt chẽ, chi tiết và khách quan. Hiện nay, Bộ Giáo dục và Đào tạo đang xem xét trách nhiệm cá nhân, tổ chức có liên quan để xử lý theo quy định.
Mặt khác, lãnh đạo Bộ đã và đang chỉ đạo triển khai ngay việc rà soát, điều chỉnh các khâu có liên quan tới kỳ thi, đặc biệt là khâu đề thi để bảo đảm việc tổ chức thi thời gian tới được chặt chẽ nhất. [2]
Dư luận đang rất mong Bộ Giáo dục và Đào tạo công bố kết quả làm việc và kết quả xử lý tổ chức cá nhân sai phạm trong thời gian sớm nhất.
Thêm 1 nghi vấn khác về “lộ, lọt” đề môn Toán ở kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông 2021 ở Hà Nội
Ngày 30/12/2021, trên Báo Lao động có đăng tải bài viết “Còn 1 vụ nghi vấn lộ, lọt đề Toán cần Bộ Giáo dục và Đào tạo có câu trả lời” của tác giả Huyên Nguyễn [3]
Trong bài viết có nêu trao đổi với Lao Động ngày 29/12, ông Nguyễn Văn Quý - một giáo viên dạy Toán ở Hà Nội, người đã nhận được đề Toán trước khi hết giờ quy định cho biết đến nay ông vẫn chưa nhận được bất cứ thông báo, kết luận gì cho vụ việc đề Toán được đăng sớm lên mạng xã hội mà báo Lao Động phản ánh trước đó.
Ông Quý cho rằng vụ đề Sinh học đang nhận được sự quan tâm của dư luận rất lớn còn đề Toán chưa có thông tin gì thêm.
Đây là nghi vấn lọt, lộ đề thi Toán thứ 2 của Kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông năm 2021.
Cụ thể, vào chiều 7/7, ông Quý nhận được 2 trang đề Toán được chuyển đến từ một đồng nghiệp trong nhóm toán STRONG TEAM TOÁN VD-VDC. Nhóm này được lập ra để chuyên trao đổi về phương pháp dạy và học Toán. Trong ngày thi 7/7, ông cùng nhóm cũng "sưu tập" để giải đủ 24 mã đề cho học sinh và thầy cô toàn quốc tham khảo sau thi.
Được biết, thời gian phát đề môn Toán trong Kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông vào lúc 14h20, thời gian làm bài bắt đầu từ lúc 14h30 và thời gian kết thúc là 16h00, sau 90 phút làm bài theo quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo.
Điều đáng nói ở đây là đề thi này được đăng tải lúc 16h01 ngày 7/7, chỉ 1 phút sau khi hết giờ kết thúc môn thi này.
 |
Hình ảnh đề thi Toán đăng tải trên mạng xã hội vào chiều 7/7 (Ảnh minh họa: VTV) |
Dư luận thắc mắc việc chụp ảnh và đăng tải nhanh như vậy là không thể bởi sau khi hết thời gian làm bài, học sinh và cán bộ coi thi còn mất thêm thời gian ký tên, xác nhận quy trình làm bài rồi mới được ra khỏi phòng thi.
Ngoài ra, cư dân mạng còn để ý chi tiết đề thi chụp mới tinh, không có dấu hiệu làm bài lên đề như thường thấy. Từ đấy đặt ra nghi vấn liệu có tình trạng lộ đề ra khỏi phòng thi trước giờ kết thúc bài làm hay không?
Ông Quý cho biết rõ hơn, theo truy vết trên tin nhắn thì ông nhận được đề vào lúc 15h56 phút. Khi ông Quý nhận thì đề này cũng đã được chuyển tiếp qua vài người trước thời gian kết thúc môn Toán.
Trong bài viết cũng nêu trước đó cũng trong Kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông năm 2021, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã xác minh vụ việc nữ sinh ở Quảng Bình chụp lén đề thi Toán gửi người nhà, người này sau đó đã đăng đề thi lên mạng nhờ mọi người giải hộ.
Từ những sự việc trên, rõ ràng những nghi vấn, đặt câu hỏi về có những lỗ hổng trong việc quản lý việc ra đề thi ở kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông là có nhưng chưa được giải đáp, xử lý cụ thể trong thời gian qua.
Việc để “lộ, lọt” đề thi trong một kỳ thi quan trọng là kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông là một việc vi phạm lớn nhưng nếu bao che, xử lý không nghiêm khắc thì sẽ là một “thảm họa” của ngành trong thời gian tới, ước mơ, hy vọng của nhân dân về giáo dục “sạch”, “học thật, thi thật” cũng khó mà thành hiện thực, học sinh sẽ là người chịu thiệt thòi nếu vụ việc không được xử lý nghiêm, những sự việc tiếp tục sẽ tái diễn trong tương lai.
Đây là áp lực, thách thức rất lớn đối với Bộ Giáo dục và Đào tạo về việc xử lý nghiêm minh, trong sạch bộ máy nhưng đây lại chính là cơ hội để Bộ Giáo dục và Đào tạo xử lý nghiêm túc, lấy lại niềm tin trong nhân dân như Bộ đã thực hiện trong giai đoạn sai phạm ở kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông 2018.
Rất mong Bộ Công an, Bộ Giáo dục và Đào tạo thực hiện hết trách nhiệm, quyết tâm cao nhất để nhanh chóng đưa sự việc trên ra ánh sáng để lấy lại niềm tin trong nhân dân, đúng như chỉ đạo và mong muốn của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Minh Chính về việc học thật, thi thật, nhân tài thật.
Tài liệu tham khảo:
[1] https://giaoduc.net.vn/giao-duc-24h/uan-khuc-de-thi-tot-nghiep-mon-sinh-bao-gio-moi-co-cau-tra-loi-post223289.gd
[2] https://vietnamnet.vn/vn/giao-duc/bo-giao-duc-noi-gi-vu-de-on-tap-o-ha-tinh-giong-90-de-thi-tot-nghiep-thpt-mon-sinh-803408.html
[3] https://laodong.vn/giao-duc/con-1-vu-nghi-van-lo-lot-de-toan-can-bo-gddt-co-cau-tra-loi-989823.ldo
(*) Văn phong, nội dung bài viết thể hiện góc nhìn, quan điểm của tác giả.
